Türk paralı askerleri Abbasi yönetimince boşuna tercih edilmiyordu. Türklerin sadakati, yiğitliği Arap yönetimini çok etkilemişti. Gerçi Araplar Türkleri mağlup etmişlerdi ama bu işi örgütlü olmaları sayesinde becermişlerdi. Bir de Türklerin birçok devlete ayrılmış olmaları Arap istilasını kolaylaştırmış gözüküyor. Bu ortam da Araplar, Türkleri kendilerinden üstün görmeye başlamışlardı. Bunun en açık kanıtını 869 yılında ölen el-Cahizin yazdığı “Türklerin Faziletleri” adlı kitapta görmekteyiz. El-Cahiz, Türklerin bazı hususlarda Araplardan üstün olduğunu belirttikten sonra (s.44), “Dünyanın bütün süvarileri bir araya gelseler Türkler onların tümünden daha korkunç görünür.” diyor (Age, s.48).
El-Cahiz, Türklerin ağzından diyor ki: “Bütün Bağdat bizimdir. Biz durduk mu o durur, biz hareket ettik mi o hareket eder. Bütün dünya ise ona bağlı, onun kaderine tabidir. (Age, s. 55).”
Bu saptama, Türklerin Arap saltanatını yönlendiren asıl güç olduğunu da açıkça Arap aydının ağzından ortaya koyuyor.
1129da ölen şair Yahyaoğlu Ibrahim, Türkleri ve oluşan Türk imajını bir şiirinde şöyle anlatır:
“Türk bahadırlarının hamleleri
Yıldırım gibi ışık ve ses verir
Onlar öyle bir millettirler ki
Kendilerine güzel yüzle mukabelede bulunursan
Melek gibi olurlar.
Kendileriyle savaşılınca da ifrit kesilirler” Ibn Kesir, c. 12, s. 374
Bu süreçte Asyada büyük Türk devletleri kurulmuştur. Önce Karahanlılar, sonra Gazneliler ve peşinde de Selçuklular.
Bu devletlerin merkezi yönetimi Sünni karekterlidir ama Türk özelliği bu karekterin klasik dokusunu değiştirip onu yumuşatmaktadır.
Haçlı saldırıları başlayınca, bunlara karşı mücadeleyi de Türk beyleri üstlendiler. Örneğin Eyyuboğlu Selahaddin Yusuf bu Türk beylerinden birisi idi. Şair Hasan, o dönemde yazdığı şiirinde bu gerçeği dile getirir.
Selahaddin, Mısırdaki Arap yönetiminin üzerine yürüyünce ozan Hasan şöyle yazmıştı:
“Türk sahipleri,
Arabilerle savaşmak için Mısıra yöneldiler.
Ey Rabbim! Nasıl ki önceleri bu yerleri Yakub Oğlu Yusufa verdinse
Şimdi de Eyuboğlu Yusufa ver.” (c. 12, s. 456).
Haçlıları yenen Nurettin Mahmut Zenginin soy kütüğü de onun Selçuklu Türk olduğunu gösteriyor (Ibn Kesir, c. 12, s. 493).
Türk merkezi yönetiminin Sünni karekterine karşın Asyadaki kırsal alanların Aleviliği benimsediğini bir gerçektir. Göçebe yaşam tarzını pek uymayan Sünni ibadet biçimi yüzünden Türk milletinin köylü ve göçebe kesimi Aleviliği değişik biçimlerde kabul etmişti. Türkistan adlı çalışmasında Barthold da bu durumu saptamıştır.