Dem manası
Dem, Farsça kökenli olup Batıni anlamda; Kamil insanın sözü, ruhani güç, tanrısal etkisidir yani Hakkın kelamıdır, ilmidir.
Kırklar ceminde, Selman-i Farisin parstan, keşkülüne koyup getirdiği üzüm tanesinin, Muhammed tarafından ezilip Kırklara sunulan işte Hakkın ilahi kelamıdır, ilmidir. Çünkü ruhlar aleminde içmek, yemek hali söz konusu değildir. Bu da bize şunu göstermektedir ki “Dem”; Paylaşmaktır, bir olmaktır, ruhen bir olmanın ölümsüzlük sembolüdür.
Insanı, ölümsüz kılan ilimdir. Ilim, kendini bilmektir. Kendini bilmek ise, Allahı bilmek ve hakikat ile beraber olmaktır.
Alevi ozanı Mehmet Ali Hilmi Dedebaba; Kırklar Ceminde sunulan demin, Allahın kelamından başka bir şey olmadığını şu dizelerinden daha iyi anlamaktayız;
Ilmi Ledün okur bize velimiz,
Hakk deyip, Hakk söyler bizim dilimiz,
Içirdi bade-i aşkı Alimiz,
Saki-i Kevserin mestanıyız biz.
Mehmet Ali Hilmi Dedebaba
Cem erkanında, dağıtılan suyun manası
Canab-ı Hakk, bütün canlıları sudan yaratmıştır/var etmiştir. Dolayısıyla Su; Hayattır, şifadır, arıtıcıdır, temizleyicidir, duadır, iletkendir, hayatın başlangıcı ve sonudur. Öz olarak; Zahiri alemde insanı arındıran, temizleyen sudur ve batıni alemde ise Hakkın kelamıdır, ilmidir.
Zahir alemde suyun değeri Kerbela katliamında, daha iyi anlaşılır olmuştur. Yezidin susuzluk fermanı ile İmam Hüseyin ve Ehli Beyti, ölüme mahküm edilmiştir.
Deşti Kerbelada şehid düşen şah Hüseyin!..
Derem, derem ne olur bir yudum su ver!..
Kucağında masum bebe ağlaşır durur,
Kerbelada susuz canlar kavrulur!..
Derem, derem ne olur bir yudum su ver!..
Şah İmam Hüseyin aşkına!..
Cem ibadetlerinde dağıtılan su, içki değildir. Kerbela şehitlerimizin yüzü suyu hürmetine ve ruhen bir olmanın ölümsüzlük suyu, kevser suyu olarak dağıtılan sudur. Bu kutsallığı alkol içkilerle eş tutmak cehaletin, insanlığa beslediği düşmanlıktan farkı yoktur.