"Enter"a basıp içeriğe geçin
Filter by Kategoriler
Kuran-ı Kerim
Hadisler ve İslam Tarihi
Alevilik
İncil
Tevrat
Avesta
Mitoloji
Diğer Kitaplar

Buas vakası

Nadr ve Kurayzaoğulları birbirlerine yardım etmek üzere Evs Kabilesiyle olan muahedelerini yenilediler. Böylece durumları güçlenince savaş hazırlığı gayretine düştüler. Bu arada Nadr ve Kurayzaoğullarına diğer Yahudi kabileleri de iltihak edip katıldılar. Hazrecliler bu durumu öğrenince bir araya toplanıp savaş için hazırlığa giriştiler ve müttefikleri Eşca ile Cüheyne kabilelerine haber gönderdiler. Bu arada Evsliler de müttefikleri olan Müzeyne Kabilesine haber saldılar. Böylece her iki taraf savaş için kırk gün hazırlık yaptılar ve Kurayzaoğullarına bağlı bulunan Buas mevkiinde karşılaştılar. Evslilerin başında Üseydin babası Hudayr el-Ketaib bin Simak, Hazreclilerin başında ise Beyadaoğullarından Amr bin Numan bulunuyordu. Bu arada Abdullah bin Übeyy bin Selul kendisine tabi olanlarla birlikte Hazreclilerin yanında yer almadı. Harise bin Harisoğulları da Evslilerden uzak durdular ve onlara katılmadılar. Karşılaşan taraflar şiddetli bir şekilde savaştılar ve her iki taraf savaş esnasında sabır ve metanet gösterdiler.
Evsliler silahların acısını hissedince yenilmiş olarak hemen Urayd tarafına doğru kaçmağa başladılar. Başlarında bulunan Hudayr onların hezimetini görünce olduğu yere çöktü ve mızrağının demirini ayağının üzerine vurup: “Vay başıma gelenlere! Deve gibi olduğum yerde çakıldım kaldım. Allaha and olsun ki, öldürülmedikçe geri dönmeyeceğim. Ey Evs topluluğu! Eğer beni bırakıp gitmek istiyorsanız, buyurun gidin.” dedi; bunun üzerine Evsliler ona merhamet gösterdiler, Abdul-Eşheloğullarından Halife adındaki kişinin iki oğlu Mahmud ve Yezid ölünceye kadar Hudayri savunup vuruştular. Bu sırada kimin tarafından atıldığı belli olmayan bir ok gelip Hazreclilerin reisi olan Amr bin Numana isabet etti ve onu öldürdü. Abdullah bin Übeyy bin Selul ise bir ara Buasın yakımna kadar gidip durum hakkında haber almağa çalışmıştı. Tam bu sırada bir abaya sarılmış olan Amr bin Numanın naaşının dört kişi tarafından getirilmekte olduğunu gördü. Daha önce Abdullah bin Übeyy bunun böyle olacağını Amr bin Numana söylemişti ve nitekim dediği gibi de oldu. Abdullah bin Übeyy Onu bu durumda görünce: “Haydi şimdi yapmış olduğun taşkınlık ve zulmün vebalini tat bakalım!” dedi. Neticede Hazrecliler hezimete uğradılar, Evsliler ise var güçleriyle Hazreclilere yüklendiler ve onlarla vuruştular. Hazrecli birisi: “Ey Evs Kabilesi Topluluğu! Kardeşleriniz olan Hazreclileri yok etmeyin, onlara iyi muamele edin; zira onların civarında yaşamak Salebeoğullarının civarında yaşamaktan daha hayırlıdır.” diyerek yüksek sesle bağırdı; bunun üzerine Evsliler savaşa son verdiler ve Hazreclilerin ölülerini (yani silah, elbise v.b. şeylerini) soymadılar.
Hazreclilerin ölülerini Nadr ve Kurayzaoğulları soydular. Evsliler reisIeri Hudayr bin Simaki savaş alanından yaralı olarak kaldırdılar, fakat Hudayr aldığı bu yaradan öldü. Bu arada Evsliler Hazreclilerin evlerini ve hurmalıklarını ateşe verip yaktılar.
Eşheloğullarından Saad bin Muaz ise, Ralde kendisine gösterilen iyi muameleden dolayı Selemeoğullarının mallarını, evlerini ve hurmalıklarını yakılıp yıkılmaktan korudu. Ral ile ilgili bahis biraz önce yukarıda zikredildi. Yine Buas günü Zübeyr bin İyas bin Bata, Hazrec Kabilesinden Sabit bin Kays bin Şemması kurtardı ve alın saçını kestikten sonra onu serbest bıraktı. İşte bu yüzden -ileride bahsedeceğimiz üzere- Sabit, İslamiyet dönemindeki Kurayzaoğulları vakasında Zübeyr bin İyasın canını kurtarmak suretiyle kendisine yapılan bu iyiliğin karşılığını ödedi.
Buas vakası, Evs ve Hazrec kabileleri arasında meydana gelen meşhur savaşların en sonuncusudur. Bundan sonra İslamiyetin gelişi ile her iki kabile söz birliği ederek tek kelime (kelime-i tevhit) etrafında İslama ve Müslümanlara yardım etmek üzere bir araya gelip kaynaştılar. Böylece Allah savaş hususunda müminlere kafi geldi.

Buas vakası hakkında Evs ve Hazrecli şairler bir çok şiir söylemişlerdir. Evs Kabilesinin Zaferoğulları kolundan Kays bin Hatimin Buas hakkında söylemiş olduğu bir şiirin meali şöyledir:
“Amre nin altın yaldızlı sırmalı elbise gibi süslü olan resmini tanıyor musun? İkimizin de diyarı Mina üzerinde bulunmaktadır; eğer kervanın gelme ümidi olmasaydı, o bize gelecekti. Bulut altındaki güneş gibi bize göründü, fakat bir kaşını gösterip diğer kaşını bizden esirgedi.
Ben haksız yere savaşı körükleyen birisi değilim; vakta ki onlar (sulha) yanaşmadılar, ben de tutup savaş ateşini her tarafa yaydım. Savaşı kaldırma gayretinin onun hızını artırmaktan başka bir işe yaramadığını görünceye kadar savaşın bertaraf edilmesini ilan ettim, fakat savaşın başladığını görünce ben de bürdelerim (bir tür giysiyle beraber çivi başları çekirge gözlerine benzeyen ve yenleri parmak uçlarını örten savaşçı elbisesini (zırhı) kat kat giydim. Sen yere atılan mızrak parçalarını uzun boylu güzel kızların ellerindeki bir ziralık hurma dalları gibi görürsün. Malik, Salebe ve Milkahenin () gibi hayırlı kabileler bana yıldırım birlikler verdiler. Nice savaş erleri vardır ki, çağrıldıkları zaman küstah yürüyüşlü develer gibi savaşa koşarlar. Bizim savaş meydanından kaçışımızın en kötü şekli mızrakların birbirine girdiği bir sırada vuruşmaya devam ederken ayaklarımız sabit bir yerde durduğu halde yüzümüzü biraz çevirerek omuzlarımızı hafifçe eğmekten ibarettir. Biz size kılıçlarla tekrar tekrar saldırdık ve siz her kötü günde bembeyaz ortaya çıkan, fakat darbe yaralarıyla kıpkırmızı bir şekilde geri dönen ve sütlü develer arasında dolaşan yeni doğmuş deve yavrularından daha zelil ve perişan idiniz. Hadaik günü sizinle karşılaştığımda başım açık ve miğfersizdi; elim ise tura oynar gibi kılıçla oynuyordu. Buas vakasında kılıçlarımız bizi Gassanın kökünde bulunan parlak şerefimize götürdü. Biz sizinle Ficar vakasında ve ondan önce de savaştık; fakat Buas Savaşı ise üstün gelme günü oldu. Evs Kabilesi ne mensup nice topluluklar iri taneli yağmur serpintileri arasında yürüyen aslanlar gibi mızraklarıyla heybetli bir şekilde gelip Bu as vakasına katıldılar. ”
Hazrec Kabilesinden Abdullah bin Revaha ise Kays bin Hatıme şu mealdeki mısralarla cevap vermiştir:
“Leyla karışık insanların arasından sana mı arzu duyuyor? Evet, göğüs üzerinde gözyaşının serpintileri var. Sevgiden şikayet eden mihnet sahibi kederli kişinin ihtiyacını karşılamayan uzaklara dalıp giden kişinin arkasından ağladı. Sabah erken güneş kendisini gösterdiği zaman, onun aklından obadan uzaktaki her türlü mera düşüncesini uzaklaştırıp onu rahatlattı. Biz, var olan eski mallarımızı fakir ve hak sahibi isteyinceye vermek suretiyle asalet ve şerefimizi koruruz. Kılıçlarımız yolunu şaşırmış körleri yola getirdi ve ağızlarından salyalar akan nice hasımları yola sokup düzelttik. Biz, üzerlerinde demir silahlar, yıldızlar gibi parlak miğferler bulunan nice piyadelerle ortasında ölüm görünen mihnetli savaş meydanlarına azgın yürüyüşlü develer gibi yürüyüp geldik. Onlar zırhsız idiler ve sen onları mızraklarını kaldırıp darbelerini indirdikleri zaman aslanlar ordusu sanırsın. Her kötü günde onların sığınakları doğrultulmuş sert mızraklar ile keskin kılıçları olmuştu. ”
İbn Revihanın teşbib (övgü kasidelerinin başında kadınlardan bahsederek kasideyi süslemek) de bulunduğu Leyla, Kays bin Hatimin kız kardeşidir. Kays bin Hatimin teşbihte bulunduğu Amre ise Abdullah bin Revahanın kız kardeşi ve Ensardan Numan bin Beşirin annesidir.