Bize Muhammed b. Ömer haber verdi; dedi ki: Bana Mamer b. Raşid anlattı. O da ez-Zühriden rivayet etti; dedi ki: Resulallahın devesi, Resulallahın mescidinin yanında çöktü. O gün (Resulallah Medineye gelmeden önce) Müslümanlar orada namaz kılıyorlardı. Orası Ensardan Sehl ve Süheyl adında iki yetim kardeşe ait bir deve ağılıydı. Onlar Ebu Ümame Esad b. Zürarenin evinde kalıyorlardı. Resulallah , o iki çocuğu istedi; onların ağılını mescid yapmak için onlarla pazarlık yaptı. Onlar, “Hayır ya Resulallah! Orayı size hibe etmek istiyoruz.” dediler. Fakat Resulallah bunu kabul etmedi. Nihayet yeri onlardan satın aldı. Muhammed b. Ömer dedi ki: Mamerin dışında, ez-Zühriden rivayet edenler dedi ki: Resulallah Mescidin yerini o yetimlerden on dinara satın aldı. [Dedi ki:] Mamer ez-Zühriden rivayetle şöyle dedi: Resulallah onlara on dinar vermesini Ebu Bekire emretti. İlk mescid, üzerinde tavanı bulunmayan dört duvardan oluşuyordu ve kıblesi Beytülmakdise doğru idi. Onu bina eden usta Esad b. Zürareydi. Resulallah Medineye teşrif etmeden önce orada arkadaşlarıyla birlikte namaz kılıyorlardı. Cuma günü de Cuma namazını kılıyorlardı. Resulallah bahçedeki hurmalarla dikenli ağaçların kesilmesini emretti. Ayrıca kerpiçlerin yapılmasını emretti; kerpiçler hemen yapılmaya başlandı. Ağılda ayrıca cahiliye dönemine ait kabirler vardı; Resulallah emretti; kabirler açıldı ve kemikler toprağa gömüldü. Yine ağılda yerden sızan bir su vardı; yok oluncaya kadar onu yürüttüler ve Mescidi inşa etmeye başladılar. Kıbleden geriye doğru mescidin uzunluğu 100 zira idi. Diğer yanların uzunluğu da aynı idi. Mescid kare şeklindeydi. Bazılarına göre uzunluğu 100 ziradan azdı. Yerden üç zira yükselinceye kadar temelini taşla yaptılar. Sonra kerpiçlerle bina ettiler. Resulallah ve Ashabı inşaatta çalışıyorlardı. Resulallah bizzat taş taşıyor ve şöyle diyordu: Allahım! Ahiret hayatından başka hayat yoktur. Sen Ensar ve Muhacirleri affeyle Allahım. Ayrıca şöyle diyordu: Bu yükler Hayberin yükleri değildir. Ey Rabbim! Bu yükler daha sevaplı ve daha temizdir. Resulallah , Mescidin kıblesini Beytülmakdise doğru tayin etti. Mescide üç kapı yaptı. Birisi arka taraftaydı. Bir kapıya da “Rahmet Kapısı” denilirdi. Ona ayrıca “atike Kapısı” da denilirdi. Üçüncü kapı, Resulallahın girdiği kapı idi. O kapı, al-i Osmanın arkasında olan kapı idi. Resulallah , duvarları ziyadesiyle uzun yaptı; direklerini hurma kütüğünden yapıp üstünü de hurma yapraklarıyla örttü. Resulallaha , “Üzerine tavan yapmayacak mısınız?” diye soruldu. Resulallah , “Musanın çardağı gibi küçük odunlardan ve yaban darısından oluşan bir tavan olacak. Vaziyet bundan daha acildir.” dedi. Resulallah , Mescidin yanında kerpiçle bazı evler daha yaptı. Onların tavanları da hurma kütükleri ve hurma yapraklarından oluşuyordu. İnşaat işini bitirince Resulallah Ayşeyi, kapısı mescide açılan eve yerleştirdi. Sevde bt. Zemayı da diğer eve, kapısı al-i Osmanın arkasına açılan eve yerleştirdi. Bize Affan b. Müslim haber verdi; dedi ki: Bize Abdülvaris b. Said haber verdi; dedi ki: Bize Ebüt-Teyyah haber verdi. O da Enes b. Malikten rivayet etti; dedi ki: Nerede namaz vakti girse Resulallah orada namaz kılardı. Ayrıca koyun ve keçilerin çöküp dinlendikleri yerde bile namaz kılardı. Sonra Resulallah Mescidin inşa edilmesini emretti. Bunun üzerine Beni Neccarın ileri gelenlerine haber yolladı; geldiler. Resulallah onlara, “Bu bahçenizi bana satın.” dedi. Onlar, “Hayır! Vallahi, biz onun parasını ancak Allahtan isteriz.” dediler. [Enes dedi ki:] Mescidin inşa edildiği yerde müşriklere ait kabirler, hurma ağaçları ve bazı harabeler vardı. Resulallah hurma ağaçlarının kesilmesini, kabirlerin çıkarılmasını ve harabelerin dümdüz edilmesini emretti. Dedi ki: Hurma ağaçlarını kıble yönüne dizdiler. Caminin temellerine taş yerleştirdiler. Ashab Resulallah ile birlikte Recez bahrinden, “Allahım! Ahiret hayatından başka hayat yoktur. Sen Ensar ve Muhacirleri affeyle Allahım!” şeklinde şiir okuyorlardı. Bana Ebüt-Teyyah dedi ki: İbn Ebül-Hüzeyl anlattı; dedi ki: Ammar güçlü bir adamdı ve taşları ikişer ikişer taşıyordu. Resulallah , “Hadi bakalım Ey Sümeyyenin oğlu! Seni zalim bir grup öldürecektir.” dedi. Bize Affan b. Müslim haber verdi; dedi ki: Bana Mutemir b. Süleyman et-Teymi anlattı; dedi ki: Mamer b. Raşidten işittim; ez- Zühriden söz ediyordu; ez-Zühri dedi ki: Ashab Mescidi inşa ederken Resulallah , “Bu yükler Hayberin yükleri değildir. Ey Rabbim! Bu yükler daha sevaplı ve daha temizdir.” dedi. [Dedi ki:] ez-Zühri şöyle diyordu: “Resulallah , bu şiir dışında, kendisinden önce başkaları tarafından söylenmiş ya da niyet edilmiş hiçbir şiir söylememiştir.”