"Enter"a basıp içeriğe geçin

Etiket: 43- Bâb: İmâm (Yani Devlet Başkanı) İnsanlarla Nasıl Bey’at Yapar (Yâhud: İnsanlar İmâmla Nasıl Bey’at Ederler)?

Buhari 7293

7293 Cuveyriye ibn Esma, Mâlik’ten; o da Zuhrî’den tahdıs etti ki, ona da Humeyd ibn Abdirrahmân haber vermiş, ona da Misver ibnu Mahrame (radıyallahü anh) şöyle haber vermiştir: Omer ibnu’l-Hattâb’ın kendisinden sonra halifelik işini kendilerine havale ettiği kimseler toplanıp aralarında halifeliği kendisine verip akdedecekleri kimse hakkında istişare ettiler. O zaman Abdurrahmân ibn Avf, o topluluğa şöyle dedi:

— Ben bu hilâfet işi üzerine sizlerle çekişecek değilim. (Çünkü benim buna rağbetim yoktur.) Lâkin eğer isterseniz, ben sizin içinizden size, birinizi seçeyim! dedi.

Bu teklif üzerine o topluluk bu tercîhi Abdurrahmân ibn Avf’a bıraktılar. Onlar kendilerinden birini tercîh etme işlerini Abdurrahmân’a havale edince insanlar Abdurrahmân üzerine meylettiler, hattâ ben insanlardan hiçbir kimseyi o topluluğa tâbi’ olur ve onun izine basar görmüyordum (yani insanları topluluktan yüz çevirip onların ardından yürümezler görüyordum). İnsanlar Abdurrahmân üzerine meylettiler. Çünkü onlar bu geceler içinde halifelik işi üzerine istişare yapıyorlardı. Nihayet sabahlayıp da Usmân ibn Affân’a bey’at yaptığımız gece olunca, Misver ibn Mahrame şöyle dedi: Geceden bir taife geçtikten sonra Abdurrahmân ibn Avf gelip benim kapımı çaldı. Bunun üzerine ben uykumdan uyandım. O bana:

— Ben seni uyumuş görüyorum. Allah’a yemîn ederim ki, benim bu üç geceden beri gözüme büyük bir uyku girmedi. Haydi yürü de ez-Zubeyr ibnu’l-Avvâm’ı, Sa’d ibn Ebî Vakkaas’ı çağır! dedi.

Bunun üzerine ben de onun için bu iki sahâbîyi çağırdım.

Abdurrahmân o ikisiyle gizli konuşup istişare etti. Sonra Abdurrahmân ibn Avf beni tekrar çağırdı da:

— Bana Alî ibn Ebî Tâlib’i çağır! dedi.

Ben Alî’yi de onun yanına çağırdım. Alî geldi. Abdurrahmân ibn Avf, tâ gece yarısına kadar Alî ile gizli olarak konuştu. Sonra Alî ibn Ebî Tâlib, onun yanından kendisine tevliyet verilmesi arzusu ile kalkıp gitti. Abdurrahmân ibn Avf da Alî tarafından fitneye yönelik bir muhalefet işi meydana gelmesinden endîşe edip durmuştur.

Sonra Abdurrahmân:

— Bana Usmân’ı çağır! dedi.

Ben Usmân’ı da çağırdım. Abdurrahmân onunla da tâ müezzin sabah ezam ile aralarını ayırıncaya kadar gizli gizli konuştu. Nihayet insanlara sabah namazını kıldırdığı zaman, bu şûra topluluğu minberin yanında toplandılar. Abdurrahmân Muhacirler’den ve Ensâr’dan hazır bulunan kimselere haber gönderip çağırttı. Ordu kumandanlarına da haber gönderip çağırttı. Bunların hepsi o yıl Omer’le beraber Mekke’ye gelip buluşmuş ve beraber hacc yapmışlardı (ve Medine’ye de beraber dönmüşlerdi).

Bunlar toplandıkları zaman Abdurrahmân (minber üzerinde oturup) şehâdet kelimelerini söyledi. Bundan sonra “Amma ba’du” diyerek, şunları söyledi:

— Yâ Alî! Ben insanların bu işteki tercihlerine iyice bakıp araştırdım da insanların Usmân’dan sapmalarını görmedim (yânı insanlar Usmân’ı halifelik işinde başkaları üzerine tercih ediyorlar gördüm). Onun için sen (benim Usmân’ı tercih etmemden dolayı) sakın kendi nefsin üzerinde bir kötüleme yolu tutma! dedi.

Abdurrahmân, Usmân’a hitâb ederek de:

— Yâ Usmân! Ben sana Allah’ın sünneti, Rasûlü’nün sünneti ve Rasûlü’nden sonra geçen iki halîfesinin sünneti üzere bey’at ediyorum! dedi.

Ve bu konuşmanın ardından Abdurrahmân, Usmân’a bey’at etti. Ardından bütün insanlar; Muhacirler, Ensâr, ordu kumandanları ve bütün müslümânlar da Usmân’a bey’at ettiler.