1597- Ve Ebû Kâmil Fudayl ibnu Huseyn el-Basrî (237) şöyle dedi: Bize Ebû Ma’şer tahdîs etti. Bize Usmân ibnu Gıyâs, İkrime’den tahdîs etti ki, İbn Abbâs (radıyallahü anh), hacc nıut’a’sından sorulduğunda o şöyle dedi: Veda Haccı’nda Muhacirler, Ensâr ve Peygamber’in zevceleri ihrama girip telbiye ettiler. Biz de ihrama girip telbiye ettik. Mekke yakınına geldiğimiz zaman Rasûlullah (sallallahü aleyhi ve sellem):
— “Hedy kılâdeleyip beraberinde getirmiş olanlar müstesna, hacc niyetiyle yaptığınız ihram ve telbiyelerinizi umreye çeviriniz!” buyurdu.
Bizler Beyt’i tavaf, Safa ile Merve’yi sa’y edip (ihramdan çıktık), kadınlara geldik ve âdetimiz olan dikişli elbiseleri giydik. Rasûlullah:
— “Kurbanlığa kılâde ve nişan takmış olan kimselere, kurbân varacağı yere ulaşıncaya (yani Minâ’da kesilinceye) kadar ihramın haram kıldığı şeylerden hiçbiri halâl olmaz” buyurdu.
Sonra bizlere zu’l-hiccenin sekizinci terviye günü öğlenin ardından hacc için ihrama girmemizi emretti. Nihayet biz Arafat’ta vakfe, Müzdelife’de geceleme, bayram günü Minâ’da cemre atma ve tıraş gibi hacc rmenseklerini bitirip de akabinde Mekke’ye geldiğimiz, Beyt’i tavaf, Safa ile Merve arasım sa’y ettiğimiz zaman, artık bizim haccımız tamâm olmuş ve üzerimize kurbân vâcib gelmiştir. Nitekim Yüce Allah şöyle buyurdu:
“… Kim hacca kadar umre ile fâidelenmek isterse kolayına gelen bir kurbânı keser. Fakat onu bulamazsa hacc günlerinde (ihrâmlı olarak) üç, döndüğünüz vakit yedi gün olmak üzere oruç tutmak (vâcib olur ki), bunlar tam on gün eder. Bu, ailesi Mescidi Haram ‘da bulunmayanlara âiddir. Allah’tan ittikaa edin ve bilin ki, Allah, cezası cidden çetin Olandır” (el-Bakara: 196).
Âyetteki “Döndüğünüz” ta’bîri, “Memleketlerinize döndüğünüz zaman” demektir. Kurbân olarak bir davar kâfi gelir. Böyle yapanlar bir yılda iki büyük İbâdeti, hacc ile umre arasını birleştirmişlerdir. Çünkü Yüce Allah kendi Kitâb’ında hacc ile umreyi cem’ etmeyi indirmiş, Peygamber’i de bunu şeriat ve kaanûn yapmış ve temettu’u Mekke ahâlîsinden başka olan insanlar için mubah kılmıştır. Allah: “Bu hüküm, ailesi Mescidi Harâm’da bulunmayanlara âiddir…” (el-Bakara: 196) buyurdu. Yüce Allah’ın Kitâbı’nda (el-Bakara: 197) zikretmiş olduğu hacc ayları ise, şevval, zu’l-ka’de ve zu’l-hicce’dir. Her kim bu aylar içinde umre ile fâidelenirse, ona bir kurbân kesmek yâhud oruç tutmak vâcib olur .
er-Refes, cinsî münâsebet; el-Fusûkالْ, ma’siyetfer; el-Cidâl ise kavga etmek’tir.
