Aleviler, Ehli Beyti sinesine sararak onların tüm erdemlerini yaşamlarına uygulayarak binlerce yıllık köklü inanç ile kültürel birikimleriyle islamiyetin Ehli Beyt‘in tasavvuf yorumuyla, sevgi ve muhabbetiyle kenetlenip, bütünleşmişlerdir.
Gönül kırmayı en büyük günah sayan Alevi inancı, Ele Dile Bele sahip olunmasını, Dört Kapı Kırk Makam aşamalarından geçilmesini, aklın özgürleşmesini, aklın imanla örtüşmesini, ibadeti bir tabu olmaktan çıkarıp, ak su güzelliğinde, ışık aydınlığında, toprak bereketinde, rüzgar duruluğunda yapılıp vakitlere, mekanlara hapsedilmemesini, kadınıyla aynı mekanda bağlamasiyle Kuran-ın surelerini yorumlayıp, Pir Hünkar, Ulu Ozanlar gibi uluların öğütleriyle muhabbet edilerek, güzellikler anlatılarak islamiyete, yeryüzünde en özgürlükçü yorumu getirmişlerdir.
Çeşitli ibadet anlayışlarıyla Allaha ulaşılması konusunda insana büyük bir özgürlük alanı bırakan islamiyet, Allaha varma ve ibadet uygulamalarındaki faklılıklardan dolayı bir çok mezhep, tarikat ve inanç sistemi oluşmuş, kimi zaman şiddete varan uygulamalarla tek tip bir islami yorum yayılmaya çalışılmışsa da insanın ve toplumun yaşam yapısına aykırı olduğu için bunda başarılı olunmamıştır.
Dolayısıyla bu yorum farklılığını isteyen de Allahın kendisidir. Şöyle ki; “Her Peygamber için bir şeriat bir de minhaç-yol tahin eyledik. Allah isteseydi sizi tek bir ümmet yapardı, fakat bu verdikleriyle sizi denemesi içindir. O halde iyilik yapma yarışına giren hepinizin dönüşü Allahadır.” (Maide suresi, ayet 48). Onun içindir ki yüzlerce yorum çıkmış ve islamın zenginliği olmuştur.
Insanoğlu, hangi yorumla olgunlaşıp “Insan-i Kamil” oluyorsa Allaha kulluk o yorum/dil ile yapmalıdır. Bu da kişinin, kendi özgür seçimidir. O alana, kul müdahale etmemelidir.