Bağlamanın kutsallıgından ve öneminden öteye; Bağlamayı sadece bir çalgı aleti veya müzik aleti olarak algılayabilirler ve sonuçta bir ensturumentir diyebilirler.
Ancak Aleviler; Bağlamayı ve diğer müzik aletlerini bilhasa sazı aynı kefeye koymazlar ve bir tutmazlar. Çünkü Bağlama cemlerimizde, ibadet erkanımızda bizim ile secde ve ibadet yapar. Dolayısıyla ibadetimizin bir parçası olmuştur. Zalimin zülmüne karşı, mazlum ile beraber omuz omuza direniş göstermiştir.
Alevi inancının yok olmayıp bugüne getiren etkenlerin başında, Bağlama gelir. Diğer bir deyimle; Bağlama, umud, barış, sevgi, hüzün bir nevi Aleviliğin simgesi olmuştur, dili olmuştur.
Bağlama; Pir Sultan Abdal elinde direniş sembolü ve yedi Ulu Ozanların dilinde ilahileşip yol olmuştur, telli kuran olmuştur.
Ülkemiz Türkiyesinde; Haksızlıklara, zalimin zülmüne maruz kalan Alevilerin, kendi inançlarını kitap ve benzeri yollarda öğrenme imkanı olmamıştır. Bu hak alevi insanının elinden alınmıştır. Işte bu noktada; Kitabın, gazetenin, matbanın, medyanın görevini Bağlanma üstlenmiştir. Yedi ulu ozanlar ve diğer halk ozanları, Alevi ilm irfanını insanlara aktarmışlardır.
Zalimin zülmünü, yapılan haksızlıkları dahası insanları bu haksızlıklara karşı örgütlemede, harekete geçirmede, bağlama ana görevi yüklenmiş ve iletişim aracı olmuştur.
Alevi yol ilmi halini, irfanını insanlara aktarmada ve bilgilendirmede yine büyük görevi bağlama üstlenmiştir.
Alevi Pirleri, mürşidleri bağlamanın teline dokunmadan önce, bağlamaya niyaz olup destur dedikten sonra muhabbete başlarlar. Dolayısıyla buda bize gösteriyor ki, Bağlamayı telli kuran yapan, zalime karşı direniş sembolü yapan, Alevi Ozanları ve Alevi inancıdır.
Ulu Oazanımız Şah Hatayi der ki;
Hakk‘tan bize her dem Hidayet olur
Muhammed Aliden inayet olur
Saz çalsak Allaha ibadet olur
Davut peygamberden revabımız var buyurmaktadır.
Ulu Ozan Şah Hatayinin buyurduğu gibi Bağlamanın tarihi kaynak olarak, Davut peygamber gösterilmektedir.
Bağlamanın bölümleri ve batıni yorumu
Bağlamanın gövdesi-Teknesi; Kainatı sembolize eder.
Bağlamanın göğsü; Hakk meydanını, Kırklar meclisini sembolize eder.
Bağlamanın Eșiği; Toprak olmayı aynı zamada Zahir alemden batın aleme geçiși sembolize eder,
Bağlamanın sapı; Hakk ve hakikat yolunu sembolize eder,
Bağlamanın klavyeler; Yolun ulularını, din önderlerini sembolize eder,
Bağlamanın burgulukları; Yol evlatlarını, taliplerini sembolize eder,
Bağlamanın telleri; Insanın konușan dilini sembolize eder,
Bağalamanın Tenze ise; Uyumluluğu, marifetliliği sembolize eder.
Notalar ve anlamları
Do: Dominus. “Mutlak güç”
Re: Rerum. “Olaylar”
Mi: Miraculum. “Mucize”
Fa: Familias Planetarium “Gezegenler”
Sol: Solis. “Güneş”
La: Lactea Via. “Samanyolu”
Si: Siderae. “Yıldızlar” (“Star” sözcüğü de aynı köktendir.) alıntıdır.