2624. Eşec Abdülkays Muhammed b. Sad dedi ki: İsmi hususunda bize ihtilaflı bilgiler verildi. Bize Muhammed b. Ömer haber verdi; dedi ki: Bana Kudame b. Musa anlattı. O Abdülaziz b. Rummaneden, o da Urve b. ez-Zübeyrden şöyle dediğini rivayet etti: Resulallah , Bahreyn ahalisine bir mektup yazdı. Bunun üzerine Bahreynden yirmi adam geldi. Gelenlerin arasında heyetin lideri Abdullah b. Avf el-Eşec, Beni Ubeydden üç kişi, Beni Ganmden üç kişi, Beni Abdülkaystan beraberlerinde el-Carud olmak üzere on iki kişi vardı. el-Carud Hristiyan idi. Bize Muhammed b. Ömer haber verdi; dedi ki: Bana Abdülhamid b. Cafer anlattı. O da babasından şöyle dediğini rivayet etti: Bahreyn heyeti Resulallahın yanına geldiğinde “Ey Allahın Resulü! Abdülkays heyeti!” dendi. Resulallah , “Hoş geldiniz! Abdülkays iyi bir kavimdir.” dedi. Heyetin başında Abdullah b. Avf el-Eşec vardı. Resulallahın Mescitte oturduğunu öğrenince onu selamlamak üzere yanına geldiler. İyi elbiselerini giymiş bir halde geldiler. Develerini Remle bt. el-Hadesin evi önünde durdurdular. Resulallaha selam verdiler. Resulallah , “Hanginiz Abdullah b. Avf el-Eşecdir?” diye sordu. “İşte yanına geldi ey Allahın Resulü!” dediler. Abdullah yolculuk esnasında giydiği elbiseleri çıkarıp temiz elbiseler giymişti. Biraz çelimsiz bir kişiydi. Abdullah gelince Resulallah , biraz çelimsiz bir adam olduğunu gördü. Abdullah, “Kuşkusuz adamın derisinden su kırbası yapılmaz. Bir adamın iki küçük şeyine ihtiyaç duyulur; diline ve kalbine.” dedi. Resulallah Abdullaha, “Sende Allahın sevdiği iki haslet var.” dedi. Abdullah, “Bunlar nedir?” dedi. Resulallah , “Hilm ve ağırbaşlılıktır.” dedi. Abdullah, “Bu hasletlerim sonradan mı oldu, yoksa yaratılıştan mı?” dedi Resulallah “Yaratılıştan!” dedi. Muhammed b. Ömer dedi ki: Abdülhamid b. Caferden başka biri bu olay hakkında şöyle dedi: Resulallah , Abdülkays heyetini on gün misafir etti. Abdullah el-Eşec, Resulallahtan fıkıh ve Kuran-ı Kerim hakkında sorular soruyordu. Resulallah heyetin yanında oturduğu zaman Abdullahı yanına çağırırdı. Übey b. Kab da gelir ona Kuran-ı Kerim okurdu. Resulallah , Abdülkays heyeti için hediyeler verilmesini emretti. Abdullah el-Eşece 12 ukıyye ve bir neş verdi. Bu heyetlere verilen en büyük hediye miktarı idi. Bize İsmail b. İbrahim el-Esedi haber verdi. O da Yunustan rivayet etti. Yunus Abdurrahman b. Ebu Bekirin şöyle dediğini iddia etti: Beni Asarın el-Eşeci şöyle dedi: Resulallah , bana “Sende Allahın sevdiği iki haslet vardır.” dedi. “Bunlar nedir?” diye sordum. Resulallah , “Bunlar hilm ve hayadır.” dedi. Ben, “Bu hasletler bende eski mi, yoksa yeni mi?” diye sordum. Resulallah , “Eskidir.” dedi. Ben de “Bana verdiği bu iki hasletten dolayı Allaha şükürler olsun.” dedim. İbn Sad dedi ki: Bana ulaştığına göre Resulallah , Abdülkaysın Eşecine, “Sende Allahın sevdiği iki özellik var.” dedi. Abdullah, “Nedir bunlar?” dedi. Resulallah “Hilm ve haya.” dedi. Abdullah, “Bu özellikler Müslümanlığımla beraber mi oldu, yoksa eski mi?” dedi. Resulallah “Bunlar yaratılıştan!” dedi. Abdullah, “Allaha hamd ederim ki beni bu özellikler üzere yarattı.” dedi. Hişam b. Muhammed b. es-Saib el-Kelbi, babasından duyduğuna göre Eşec Abdülkaysın ismini şu şekilde verdi: el- Münzir b. el-Haris b. Amr b. Ziyad b. Asar b. Avf b. Amr b. Avf b. Cezime b. Avf b. Bekir b. Avf b. Enmar b. Amr b. Vedia b. Lükeyz b. Efsa b. Abdülkays b. Efsa b. Dumi b. Cedile b. Esed b. Rebia. Ali b. Muhammed b. Abdullah b. Ebu Seyf el-Medaini, Eşec için şöyle dedi: İsmi el-Münzir b. aiz b. el-Haris b. el-Münzir b. en-Numan b. Ziyad b. Asardır. Bize Abdülvehhab b. Ata haber verdi. O Avf b. el- Hasandan şöyle dediğini rivayet etti: Resulallah aiz b. el-Münzir el-Eşece şöyle dedi.” Muhammed b. Bişr el-Abdi ise dedi ki: Şeyhimiz el- Bahteriden el-Eşecin ismini sordum. “İsmi el-Münzir b. aizdir.” dedi.
2625. el-Carud İsmi Bişr b. Amr b. Haneş b. el-Mualladır. el-Mualla ise el-Haris b. Zeyd b. Harise b. Muaviye b. Salebe b. Cezime b. Avf b. Bekir b. Avf b. Enmardır. el-Carud ismini şundan almıştır: Abdülkays yurdundaki develere bir hastalık gelmişti. Bu hastalıktan dolayı el- Carudun az devesi kalmıştı. Bunun üzerine elinde kalan develeri ile dayıları olan Beni Şeybandan olan Beni Hindlilerin yanına göçtü. el-Carudun uyuz develeri hastalığı buradaki develere de bulaştırdı. Bulaşıcı hastalıktan dolayı dayılarının memleketinde deve kalmadı. İnsanlar, “Bişr dayılarını devesiz bıraktı.” dediler. Bundan dolayı el-Carud ismini aldı. Şair şöyle dedi: Kılıçla onların her tarafını sıyırdık. el-Carudun Bekir b. Vaili sıyırdığı gibi… el-Carudun annesi ise Dermeke bt. Rüveym, Yezid b. Rüveym Ebu Havşeb b. Yezid eş-Şeybaninin kızkardeşidir. el-Carud Cahiliye döneminde saygın bir insandı. Hristiyan idi. Heyetle beraber Resulallahın yanına geldiğinde onu İslama davet etti. el-Carud, “Benim dinim var. Fakat onu terk edip senin dinine gireceğim. Benim doğru dine girdiğime güvence verir misin?” dedi. Resulallah , “Allahın doğru dinine girdiğini güvence veriririm.” dedi. el-Carud, Müslümanlığı kabul etti ve iyi bir Müslüman oldu. Memleketine dönmek isterken Resulallahtan binek istedi. Resulallah , “Sana vereceğim bineğim yok.” dedi. el-Carud, “Ya Resulallah! Yolda sahipsiz develer var. Onlara bineyim mi?” dedi. Resulallah , “Bu tür develer ateşin odunlarıdır. Onlara yaklaşma.” dedi. el-Carud ridde hareketlerine şahit oldu. Onun kavmi, el- Garur el-Münzir b. en-Numan ile beraber irtidat edince el- Carud onlara karşı çıktı ve insanları İslama çağırdı. el-Carud irtidat eden kavmine, “Ey insanlar! Allahtan başka ilah olmadığına Muhammed Onun kulu ve Resulü olduğuna şehadet ederim.” dedi. el-Carud şiirinde şöyle diyordu: Bizi her tür beladan kurtaracak Allahın dinine razı olduk Rahman olan Allahı Rab olarak tanımaya razı olduk. Muhammed b. Ömer bize haber verdi; dedi ki: Bana Mamer, Muhammed b. Abdullah ve Abdurrahman b. Abdülaziz anlattılar. Onlar ez-Zühriden, o da Abdullah b. amir b. Rebiadan şunu rivayet etti: Ömer b. el-Hattab Kudame b. Mazunu Bahreyne tayin etti. Kudame Bahreyne gitti ve oraya yerleşti. Bahreynden Kudame hakkında bir şikayet gelmedi; ancak namazlara katılmadığı şikayeti geldi. Abdülkaysın lideri el-Carud, Müminlerin Emiri Ömer b. el-Hattabın yanına gelerek şöyle dedi: “Ya Emirül-Müminin! Kudame içki içti. Ben bu durumu sana bildirmeye kendimi sorumlu hissettim.” Ömer, “Bu söylediğine kimi şahid gösterebilirsin?” diye sordu. el-Carud, “Ebu Hüreyre buna şehadet eder.” dedi. Ömer, Kudameye bir mektup göndererek yanına gelmesini istedi. Kudame Ömerin yanına gelince el-Carud Ömerin yanına geldi ve “Bu adamın hakkında Allahın kanununu uygula.” dedi. Ömer, el-Caruda “Sen şahid misin, yoksa hasım mısın?” dedi. el-Carud, “Ben şahidim.” dedi. Ömer, “Sen şehadetini yaptın, gerisine karışma!” deyince el-Carud sustu. Ertesi gün el-Carud erkenden Ömerin yanına gelerek, “Bu adamın cezasını ver!” dedi. Ömer, “Sen bu adamın hasmı gibi davranıyorsun. Bunun hakkında sadece bir kişi şehadet edecektir. Dilini tutmazsan sana fena davranırım.” dedi. el-Carud Ömerden bunları duyunca, “Allaha yemin olsun ki, bu yaptığın doğru değil! Senin akraban içki içiyor, sen beni azarlıyorsun!” dedi. Ömer, el-Carudu eliyle itti. Bize Muhammed b. Ömer haber verdi; dedi ki: Bana Abdullah b. Cafer anlattı. O Osman b. Muhammedden, o da Abdurrahman b. Said b. Yerbutan rivayet etti: el-Carud el-Abdi geldiği zaman Abdullah b. Ömer onu karşıladı ve ona “Emirül-Müminin seni kırbaçlayacak!” dedi. el-Carud, Abdullah b. Ömere, “Vallahi senin dayını kırbaçlar! Sen beni korkutmak mı istiyorsun?” dedi. el-Carud Ömerin yanına geldi ve “Allahın kanunlarını bunun üzerine uygula.” dedi. Ömer el-Carudu azarladı ve “Allaha yemin olsun ki, Allah olmasaydı senin hakkında kötü şeyler yapardım.” dedi. el-Carud, “Vallahi Allah olmasaydı ben, bu dediklerimi söylemezdim.” dedi. Ömer, “Doğru söyledin. Sen yabancı birisin ve aşiretin çoktur.” dedi. Sonra Ömer Kudameyi çağırdı ve onu kırbaçladı. Muhammed b. Sad ve Ali b. Muhammed dediler ki: el- Carud, “Ömerin bu olayından sonra bir Kureyşlinin aleyhine şehadet etmeye cesaretim kalmadı.” dedi. el-Hakem b. el-as, Sührek savaşında el-Carudu savaşa gönderdi. el-Carud, 20 yılında Akabetuttinde şehid edildi. Buraya “el-Carudun Akabesi” de denilmektedir. el-Carudun künyesi Ebu Gıyas idi. Künyesinin Ebül- Münzir olduğunu söyleyenler de vardır. el-Münzir, Habib ve Gıyas ismindeki çocuklarının annesi Ümame bt. en- Numandır. Cezime kabilesinin el-Hasafat kolundandır. Abdullah ve Selm ismindeki çocuklarının annesi Abdülkays kabilesinin Beni aiş kolundan olan el-Ceddin kızı idi. el- Carudun Müslim ve el-Hakem isimlerinde çocukları da vardır. el-Hakemin zürriyeti yoktur; çünkü Sicistanda öldürüldü. el-Carudun çocukları lider insanlardı. el-Münzir b. Carud çok saygın bir şahsiyetti. Ali b. Ebu Talib, el-Münzir b. Carudu İstahra vali tayin etti. el-Münzir yanına gelen hiçbir kimseyi geri çevirmemişti. Daha sonra Ubeydullah b. Ziyad, el-Münzir b. Carudu Hind cephesine vali tayin etti. el-Münzir b. Carud, 61 ya da 62 yılının başında burada vefat etti. el-Münzir, vefat ettiğinde altmış yaşındaydı.
2626. Suhar b. Abbas Suhar b. Abbas el-Abdi. Beni Mürre b. Zafer b. ed- Dildendir. Künyesi Ebu Abdurrahman idi. Peygamberin yanına gelen Abdülkays heyeti içinde idi. Bize Said b. Süleyman haber verdi; dedi ki: Bize Mülazim b. Amr anlattı; dedi ki: Bize Sirac b. Ukbe anlattı. O da halası Halide bt. Talktan şöyle dediğini rivayet etti: Babam bize şöyle dedi: Resulallahın yanında oturuyorduk. Abdülkayslı Suhar geldi ve şöyle dedi: “Ya Resulallah! Meyvelerimizden yaptığımız şarap hakkında ne diyorsun?” Resulallah ondan yüz çevirdi. Ancak Suhar sorusunu üç kez tekrarladı. Resulallah namaz kıldı. Namazını bitirdikten sonra “Sarhoşluk yapan konusunda soru soran kimdi?” dedi. “Benden sarhoş yapanı sordun. Sen onu içme, kardeşine de içirme! Muhammedin ruhununu elinde bulundurana yemin olsun ki, kim bu sarhoş eden şeyi içerse Allah kıyamet gününde ona kötü şeyler içirecektir.” dedi. Suhar, Osmanın intikamını almaya çalışanlardan biriydi.
2627. Süfyan b. Havali Süfyan b. Havali b. Amr b. Havali b. Hemmam b. el-Fatik b. Cabir b. Hidrican b. İsas b. Leys b. Hudad b. Zalim b. Zühl b. İcl b. Amr b. Vedia b. Lükeyz b. Efsa b. Abdülkays. Peygamberin yanına gelmişti.
2628. Muharib b. Müzeyde Muharib b. Müzeyde b. Malik b. Hemmam b. Muaviye b. Şebabe b. amir b. Hutame b. Amr b. Muharib b. Abdülkays. Peygamberin yanına gelmişti.
2629. Ubeyde b. Malik Ubeyde b. Malik b. Hemmam b. Muaviye b. Şebabe. Peygambere gelen heyette o da vardı.
2630. ez-Zari Ebül-Vazi ez-Zari Ebül-Vazi el-Abdi. Abdülkays heyetinde o da vardı. Sonra Basraya yerleşti.
2631. Eban el-Abdi Heyetle beraber gelmişti. Bazı kimseler onun için Gassan demişlerdir.
2632. Cabir b. Abdullah Cabir b. Abdullah el-Abdi.
2633. Münkız b. Hayyan Münkız b. Hayyan el-Abdi. el-Eşecin yeğeni idi. Peygamber onun yüzünü meshetmişti.
2634. Amr b. el-Mercum el-Mercumun ismi ise Abdülkays b. Amr b. Şihab b. Abdullah b. Asar b. Avf b. Amr. Abdülkays kabilesindendir. Resulallaha gelen heyet içinde idi. Abdülkayslıları Basraya yerleştiren kendisi idi.
2635. Şihab b. el-Metruk el-Metrukun ismi Abbad b. Ubeyd b. Şihab b. Abdullah b. Asar olup Abdülkays kabilesindendir. Peygamberin yanına gelen heyette o da vardı.
2636. Amr b. Abdülkays Beni amir b. Asardan idi. el-Eşecin kızkardeşinin oğludur. Dayısı el-Eşecin kızı Ümame ile evliydi. el-Eşec, Resulallahın durumunu öğrenmesi için yeğeni Amr b. Abdülkaysa hurma vererek hurmayı satmak istiyormuş gibi Resulallahın yanına gitmesini istedi. Amr ile beraber Beni amir b. el-Haristen el-Uraykıt isminde bir de rehber gönderdi. Ona “Muhammedin hediyeyi alıp sadakayı reddettiğini, bir de omuzlarının arasında bir alamet olduğunu duydum. Git bu durumu iyice öğren gel.” dedi. Amr, Hicret yılında Mekkeye geldi ve Resulallahın huzuruna çıkıp “Bu sadakadır.” diyerek Resulallaha hurma vermek istedi. Resulallah sadakayı kabul etmedi. Ondan sonra bir başkasını göndererek Resulallaha hurma gönderdi. Gelen adam “Bu hediyedir.” deyip hurmayı takdim etti. Resulallah hediyeyi kabul etti. Amr daha sonra Resulallaha yaklaşarak omuzlarına da baktı. Resulallah onu İslama davet etti. Amr da Müslüman oldu. Resulallah ona el-Hamd ve İkra surelerini öğretti ve “Dayını İslama davet et!” dedi. Amr, delilini Mekkede bırakarak memleketine döndü. Evine girerken İslam selamı ile girdi. Karısı bu selamdan kaçarak babasına gitti ve “Kabenin Rabbine yemin ederim ki, Amr Sabii oldu dinini terk etti.” dedi. Babası kızına kızdı ve “Kocasına muhalefet eden kadını sevmem.” dedi. Daha sonra dayısı el-Eşec yanına geldi ve Müslüman oldu. Fakat Müslümanlığını gizledi. Daha sonra Müslümanlığını gizlemiş bir halde Hecer ehlinden on yedi kişiyle Resulallahın yanına geldi. Bazıları “Bu heyette on iki kişi geldi ve hepsi Müslüman oldu.” dediler.
2637. Tarif b. Eban Tarif b. Eban b. Seleme b. Caiye. Beni Cedile b. Esed b. Rebia kabilesindendir. Peygamberin yanına gelmişti.
2638. Amr b. Şuays Abdülkaystan olan Beni Asardan idi. Peygamberin yanına gelmişti.
2639. Cariye b. Cabir Beni Asardan idi. Peygambere gelen heyette vardı.
2640. Hemmam b. Rebia Beni Asardan idi. Peygambere gelen heyette vardı.
2641. Huzeyme b. Abduamr Beni Asardan idi. Heyette vardı.
2642. amir b. Abdülkays Beni amir b. Asardandı. Peygamberin yanına gelen heyette vardı. Eşecin, Peygamberin durumunu öğrenmek için gönderdiği Amr b. Abdülkaysın kardeşidir.
2643. Ukbe b. Cirve Beni Subah b. Lükeyz b. Afsa b. Abdülkaystandır. Heyette vardı.
2644. Matar Ukbe b. Cirvenın anneden kardeşidir. Kendisi Aneze kabilesinden olup Abdülkaysın müttefikidir.
2645. Süfyan b. Hemmam Beni Zafer b. Zafer b. Muharib b. Amr b. Vedia b. Lükeyz b. Afsa b. Abdülkaystandır. Peygamberin huzuruna gelmişti.
2646. Oğlu Amr b. Süfyan Basraya gelince İbnül-Eşası evine yerleştirmişti. Sonra Zaviyeye gitmişti.
2647. el-Haris b. Cündüb el-Haris b. Cündüb el-Abdi. Beni aiş b. Avf b. ed-Dilden idi. Peygamberin huzuruna gelmişti.
2648. Hemmam b. Muaviye Hemmam b. Muaviye b. Şebabe b. amir b. Hutama. Abdülkaysten idi. Peygamberin huzuruna gelmişti.