Üsame b. Zeyd, Abdullah b. Ömer, Cabir b. Abdullah, Ebu Said el- Hudri, Rafi b. Hadic, Abdullah b. Amr, Ebu Hüreyre, Seleme b. el- Ekva, Abdullah b. Abbas, Ayşe, Ümmü Seleme, Meymune ve Diğerlerinden Hadis Rivayetinde Bulunanlar
1554. Urve b. ez-Zübeyr
[Urve b. ez-Zübeyr] b. el-Avvam b. Huveylid b. Esed b. Abdüluzza b. Kusay b. Kilab. Annesi Ebu Bekir es-Sıddıkin kızı Esmadır. Urve b. ez-Zübeyrin çocuklarından Abdullah, Ömer, el-Esved, Ümmü Külsum, Ayşe ve Ümmü Ömerin annesi Fahite bt. el-Esved b. Ebül- Bahteri b. Haşim b. el-Haris b. Esed b. Abdüluzzadır. Çocuklarından Yahya, Muhammed, Osman, Ebu Bekir, Ayşe ve Haticenin annesi Ümmü Yahya bt. el-Hakem b. Ebül-as b. Ümeyye b. Abdüşemstir. Urvenin çocuklarından Hişam ve Safiyye ümmü veleddendir. Urvenin Ubeydullah adındaki oğlunun annesi Mahzumoğullarından Esma bt. Seleme b. Ömer b. Ebu Seleme b. Abdüleseddir. Çocuklarından Musab ve Ümmü Yahyanın annesi ümmü veled olup ismi Vasıledir. Esma adındaki kızının annesi Sevde bt. Abdullah b. Ömer b. el-Hattabdır. Onun annesi de Safiyye bt. Ebu Ubeyd b. Mesud es- Sekafidir. Bize Ebu Üsame Hammad b. Üsame haber verdi. O Hişam b. Urveden, o da babasından şunu şöyle dediğini rivayet etti: Ben ve Ebu Bekir b. Abdurrahman b. el-Haris b. Hişam, küçük olduğumuzdan dolayı Cemel olayından geri çevrildik. Muhammed b. Ömer şunu söylemiştir: Urve; babası, Zeyd b. Sabit, Üsame b. Zeyd, Abdullah b. el-Erkam, Ebu Eyyub, en-Numan b. Beşir, Ebu Hüreyre, Muaviye, Abdullah b. Amr, Abdullah b. Ömer, Abdullah b. Abbas, Abdullah b. ez-Zübeyr, el-Misver b. Mahreme, Ayşe, Mervan b. el- Hakem, Zeynep bt. Ebu Seleme, Abdurrahman b. Abdülkari, Beşir b. Ebu Mesud el-Ensari, Zübeyd b. es-Salt, Yahya b. Abdurrahman b. Hatıb ve Eslem kabilesinin mevlası olan Cühmandan hadis rivayetinde bulunmuştur. Çok hadis rivayet eden, alim,] sika, güvenilir, sağlam ve fakih biri idi. Bize İshak b. İsrail haber verdi; dedi ki: Bize Abdürrezzak b. Hemmam haber verdi; dedi ki: Bize Mamer haber verdi. O da Hişam b. Urveden şöyle dediğini rivayet etti: Babam, Harre gününde kendine ait fıkıh kitaplarını yaktı ve bundan sonra şöyle dedi: “Ey kitaplarım! Siz bana ailem ve çocuklarım gibi sevgili idiniz.” Bize Man b. İsa haber verdi; dedi ki: Bize Muhammed b. Hilal haber verdi; dedi ki: Urve b. ez-Zübeyri gördüm. Bıyıklarını çok fazla kısaltmazdı. Bıyıklarını güzel bir şekilde alırdı. Bize arim b. el-Fadl haber verdi; dedi ki: Bize Hammad b. Zeyd haber verdi. O Hişam b. Urveden, o da babasından şöyle dediğini rivayet etti: Ey oğullarım! Benden sorunuz. Ben terk edildim; neredeyse unutacağım. Bana hadisten bir şey sorulduğunda, benim için günün konuşması böylece açılmış olur. Bize el-Mualla b. Esed haber verdi; dedi ki: Bize Sellam b. Ebu Muti anlattı. O da Hişam b. Urveden rivayetle: Babasının her gün bir defa yıkandığını söyledi. Bize Halid b. Mahled haber verdi; dedi ki: Bize İshak b. Yahya haber verdi; dedi ki: Ben, Urveyi Aspur otuyla boyanmış bir rida giyerken gördüm. Bize Enes b. İyad- Ebu Damre el-Leysi- ve Yahya b. Said haber verdiler. Onlar da Hişam b. Urveden rivayetle, babasının üst elbisesini dinar karşılığında boyandığını söyledi. Dedi ki: Bu, bir dinarla boyanmış olarak giydiği son elbiseydi. Bize Affan b. Müslim haber verdi; dedi ki: Bize Hammad b. Seleme haber verdi; dedi ki: Bize Hişam b. Urve şunu haber verdi: Urve ihramlı olduğu halde ipek işlemeli ve üzerinde adam yüzleri bulunan düğmeli bir taylesan giyerdi. Düğmelerini de kapatmıyordu. Bize Enes b. İyad Ebu Damre haber verdi. O da Hişam b. Urveden şunu rivayet etti: Babası, gömleğini de içine alan bir örtüye sarılmış olarak namaz kılardı. Bize Ebu Üsame haber verdi. O da Hişam b. Urveden şöyle dediğini rivayet etti: Babası, sıcakta ipek astarlı sündüsten bir üstlük giyerdi. Bize Yezid b. Harun haber verdi; dedi ki: Bize Muhammed b. Amr haber verdi; dedi ki: Urvenin üzerinde koyu renkli yün-ipek karışımı bir şal vardı. Bize Ubeydullah b. Abdülmecid el-Hanefi haber verdi. O da İsa b. Hafstan şöyle dediğini rivayet etti: Urveyi, üzerinde yün-ipek karışımı bir cübbe ile gördüm. Bize Yezid b. Harun haber verdi; dedi ki: Bize Muhammed b. Amr haber verdi; dedi ki: Urve, saç ve sakalını siyaha yakın bir renk ile boyardı. Boyanın içine çivit yaprağı “vesme” koyup koymadığını bilmiyorum. Bize Affan b. Müslim haber verdi; dedi ki: Bize Hammad b. Zeyd haber verdi: O da Hişam b. Urveden rivayetle, babasının peşpeşe oruç tutuğunu haber verdi. Bize Müslim b. İbrahim haber verdi; dedi ki: Bize Ali b. el-Mübarek el-Hünai haber verdi; dedi ki: Bize Hişam b. Urve şunu rivayet etti: Babası Ramazan ve Kurban bayramı hariç yıl boyu oruç tutardı. Vefat ettiğinde oruçluydu. Bize Abdullah b. Mesleme b. Kaneb haber verdi; dedi ki: Bize Malik b. Enes haber verdi. O da Hişam b. Urveden şöyle dediğini rivayet etti: Urve ile yolculuk yapardık; bazen oruç tutar bazen de tutmazdık. O, bize oruç tutmamızı emretmez, fakat kendisi tutardı. Bize Yusuf b. el-Garik anlattı; dedi ki: Bize Hişam b. Ziyad Ebül-Mikdam haber verdi; dedi ki: Urveyi, ayakkabılarıyla namaz kılarken gördüm. Bize Muhammed b. Abdullah el-Esedi ve Kabisa b. Ukbe haber verdiler; dediler ki: Bize Süfyan anlattı. O da Sad b. İbrahimden şöyle dediğini rivayet etti: Urvenin ayağı kangren olmuştu, ayağı kesildi. Bize Abdülaziz b. Abdullah el-Üveysi haber verdi; dedi ki: Bana Yusuf b. el-Macişun anlattı. O da İbn Şihabdan şöyle dediğini rivayet etti: Urve, bana hadis rivayet etti. Sonra da Amre bana hadis rivayet etti. Amrenin hadisi, Urvenin hadisini doğrulamıştır. Onlar hakkında bilgimi derinleştirince Urvenin bitmez bir deniz olduğunu gördüm. Bize Müemmel b. İsmail haber verdi. O Hammad b. Zeydden, o da Hişam b. Urveden şunu rivayet etti: Urve, mektuplarda sadece “Allahın selamı üzerine olsun. Konumuza gelince…” şeklinde yazmaktan hoşlanmazdı. Bunun peşine “Ben bir olan ve ondan başka ilah olmayan Allaha hamd ediyorum.” ifadesini de eklerdi. Bize İsmail b. Abdullah b. Ebu Üveys haber verdi; dedi ki: Bana babam anlattı. O da Abdullah b. Hasandan şöyle dediğini rivayet etti: Ali b. Hüseyn b. Ali b. Ebu Talib, yatsı namazından sonra Peygamberin Mescidinin arka kısmında Urve b. ez-Zübeyr ile birlikte otururdu. Ben de onlarla birlikte otururdum. Bir gece bize, Ümeyyeoğullarından zalim birinden söz ettiler. İdare onların elindeydi ve değiştirmeye güçleri yetmiyordu. Sonra Allahın onlar hakkında vereceği cezadan korktuklarını anlattılar. Urve, Aliye, “Ya Ali! Kim zulüm ehlinden ayrılırsa, -ki Allah, o kişinin onların amellerine kızdığından dolayı ayrıldığını bilir- eğer kişi onlara meyilli ise ve Allahın cezası onlara isabet ederse, o kişinin, onlara isabet eden cezadan kurtulması umulur.” Dedi ki: Sonra Urve çıktı ve el- Akik denen yerde kaldı. Abdullah (b. Hasan) dedi ki: Ben de çıktım ve Süveyka] denen yere indim. Bize el-Fadl b. Dükeyn haber verdi; dedi ki: Bize Mindel haber verdi. O da Hişam b. Urveden şöyle dediğini rivayet etti: Babam bana, “Cesedime bir şey serpmeyin.” diye tavsiyede bulundu. Bize Muhammed b. Ömer haber verdi; dedi ki: Bize Abdülhakim b. Abdullah b. Ebu Ferve haber verdi; dedi ki: Urve b. ez-Zübeyr, el-Fur bölgesindeki Mecah] denen mevkide, mallarının yanında, 94 senesi ve bir Cuma gününde vefat etti. Muhammed b. Ömer şunu söylemiştir: Bu seneye fakihlerin çoğu vefat ettiği için “fakihler senesi” denmiştir. Urve, “Ebu Abdullah” diye künyelenirdi. Onun Medinede dadısından kalma bir evi bulunmaktaydı.
1555. el-Münzir b. ez-Zübeyr
[el-Münzir b. ez-Zübeyr] b. el-Avvam b. Huveylid b. Esed b. Abdüluzza b. Kusay. Annesi, Ebu Bekir es-Sıddıkin kızı Esmadır. Bize Abdülmelik b. Amr Ebu amir el-Akadi haber verdi. O Eflahtan, o da Kasımdan rivayet ettiği bir hadiste şunu haber verdi: el-Münzir b. ez-Zübeyr, Ebu Osman olarak künyelenmekte idi. el-Münzirin çocuklarından Muhammedin annesi atike bt. Said b. Zeyd b. Amr b. Nüfeyldir. Diğer çocuklarından Abdurrahman, İbrahim ve Karibenin annesi Hafsa bt. Abdurrahman b. Ebu Bekir es-Sıddıktir. Ubeydullah adındaki çocuğunun annesi, Selma b. Cendeloğullarından Hassan b. Nehşelın kızıdır. Amr, Ebu Ubeyde, Muaviye, asım, Fatıma – Hişam b. Urvenin hanımıdır- adındaki çocuklarının annesi ümmü veleddir. Diğer çocukları Ömer, Avn ve Abdullah ise farklı ümmü veledlerdendir.
1556. Musab b. ez-Zübeyr
[Musab b. ez-Zübeyr] b. el-Avvam b. Huveylid. Annesi, Kelb kabilesinden er-Rebab bt. Üneyf b. Ubeyd b. Mesad b. Kab b. Uleym b. Cenabdır. Musab b. ez-Zübeyrin çocuklarından Ukkaşe, İsa el-Ekber -babası ile birlikte öldürülmüştür- ve Sükeynenin annesi Fatıma bt. Abdullah b. es- Saib b. Ebu Hubeyş b. el-Muttalib b. Esed b. Abdüluzza b. Kusaydır. Musabın çocuklarından Abdullah b. Musab ve Muhammedin annesi ise Talha b. Ubeydullahın kızı Ayşedir. Ayşenin annesi de Ebu Bekir es- Sıddıkin kızı Ümmü Külsumdür. Musabın çocuklarından Hamza, asım ve Ömerin annesi ümmü veleddir. Yine oğlu Caferin annesi de ümmü veleddir. Musabın Musab adında diğer bir oğlunun – O, Hudayrdır- annesi de ümmü veleddir. Yine el-Münzir adındaki oğlunun annesi ümmü veleddir. İsa el-Asğar adındaki oğlunun annesi de ümmü veleddir. Musabın er-Rebab adındaki kızının annesi Sükeyne bt. el-Hüseyn b. Ali b. Ebu Talibdir. Musabın Sükeyne adındaki kızının annesi de ümmü veleddir. Musab b. Abdullah b. Musab ez-Zübeyrinin bize haber verdiğine göre Musab b. Zübeyr “Ebu Abdullah” diye künyelenirdi. Ancak onun Abdullah diye bir oğlu yoktu. Muhammed b. Ömer şunu söylemiştir: Abdullah b. ez-Zübeyr, kardeşi Musab b. ez-Zübeyri Iraka vali tayin etmişti. Önce Basrada başladı ve oraya gitti. Sonra kalabalık bir ordu ile Kufedeki el-Muhtar b. Ebu Ubeyde karşı harekete geçti; onunla savaştı ve onu öldürdü. Başını da kardeşi Abdullah b. ez-Zübeyre gönderdi. Valilerini küçük beldelere ve köylere dağıttı. Dedi ki: Bize el-Fadl b. Dükeyn haber verdi; dedi ki: Bize Yahya b. Zekeriyya b. Ebu Zaide haber verdi. O da İsmail b. Ebu Halidden şöyle dediğini rivayet etti: Minberde Musab b. ez-Zübeyrden daha güzel bir yönetici görmedim. Bize Muhammed b. Ömer haber verdi; dedi ki: Bana Musab b. Sabit b. Abdullah b. ez-Zübeyr anlattı; dedi ki: Ben amir b. Abdullah b. ez-Zübeyre, “Musab b. ez-Zübeyr — ne zaman öldürüldü?” diye sordum. O da: “72 senesi, Cemadiyel-Ula ayının yarısında, Perşembe günü öldürüldü.” dedi. Onun üzerine giden ve onu öldüren de Abdülmelik b. Mervan idi.
1557. Cafer b. ez-Zübeyr
[Cafer b. ez-Zübeyr] b. el-Avvam b. Huveylid b. Esed b. Abdüluzza b. Kusay. Annesi, Zeynep bt. Mersed b. Amr b. Abduamr b. Bişr b. Amr b. Mersed b. Sad b. Malik b. Dubaya b. Kays b. Salebedir. Cafer b. ez-Zübeyrin çocukları; Muhammed, Ümmü Hasan ve Hammadenin anneleri ümmü veleddir. Sabit ve Yahyanın annesi, Bessame bt. Umare b. Zeyd b. Sabit b. ed- Dahhak b. Zeyd b. Levzan b. Amr b. Abd b. Avf b. Ganm b. Malik b. Cebbardır. Salih, Hind ve Ümmü Seleme ümmü veleddendir. Şuayb, adem, Amr ve Nuh ümmü veleddendir. Ümmü Salih, Ayşe ve Ümmü Hamzanın anneleri ümmü veleddir. Yakub, Fatıma ve Ümmü Ubeydenin anneleri de ümmü veleddir. Ümmü Abdullah, Ümmüz-Zübeyr ve Sevdenin anneleri de ümmü veleddir. Meryemin annesi ümmü veleddir. Bize Man b. İsa haber verdi; dedi ki: Bize Muhammed b. Hilal haber verdi; dedi ki: Ben Cafer b. ez-Zübeyri, bıyıklarını güzel bir şekilde kısaltmış olarak gördüm. Musab b. Abdullah şunu söylemiştir: Cafer yaşlandı ve uzun müddet yaşadı. Süleyman b. Abdülmelikin hilafetinin sonunda vefat etti.
1558. Halid b. ez-Zübeyr
[Halid b. ez-Zübeyr] b. el-Avvam b. Huveylid b. Esed b. Abdüluzza b. Kusay. Annesinin künyesi Ümmü Halid olup ismi Eme bt. Halid b. Sad b. el-as b. Ümeyyedir. Halid b. ez-Zübeyrin çocuklarından Muhammed el-Ekber ve Remlenin annesi ümmü veleddir. Muhammed el-Asğar, Musa, İbrahim ve Zeynebin annesi Hafsa bt. Abdurrahman b. Ezher b. Avftır. Süleyman ve Ümmü Süleymanın annesi, Ümmü Muhammed bt. Abdullah b. Amr b. el-Husayn Zül-Gussa el-Harisidir. Nebih ve Hümeyne adlarındaki çocuklarının annesi de ümmü veleddir. Halid ve Hindin annesi ümmü veleddir. Ümmü Amrın annesi de ümmü veleddir.
1559. Amr b. ez-Zübeyr
[Amr b. ez-Zübeyr] b. el-Avvam b. Huveylid b. Esed b. Abdüluzza b. Kusay. Annesinin künyesi Ümmü Halid olup ismi Eme bt. Halid b. Said elastır. Amr b. ez-Zübeyrin çocuklarından Muhammed ve Ümmü Amrın annesi Ümmü Yezid bt. Adi b. Nevfel b. Adi b. Nevfel b. Esed b. Abdüluzzadır. Amr ve Habibe adlarındaki çocuklarının annesi ümmü veleddir. Amrın Ümmü Amr künyeli kızının annesi Gıfaroğullarındandır. Yezid b. Muaviye, o dönemde Medine valisi olan Amr b. Said b. el-asa bir mektup yazarak Abdullah b. ez-Zübeyre karşı bir ordu göndermesini söylemiştir. Amr b. Said, “Abdullah b. ez-Zübeyrin en büyük düşmanı kimdir?” diye sorunca, kendisine, onun kardeşi Amr b. ez-Zübeyr olduğu söylenmiştir. Bu yüzden onu Medinede polis amiri olarak görevlendirdi. Amr, Kureyş ve Ensardan pek çok insanı kamçıyla dövmüş ve “Bunlar Abdullah b. ez-Zübeyrin taraftarlarıdır.” demiştir. Sonra Amr b. Said, Amr b. ez-Zübeyri Şamlılardan oluşan bir ordu ile Abdullah b. ez-Zübeyr üzerine göndererek onun katledilmesi için emir verdi. Amr, ilerleyerek Mekkeye kadar gelip Zu Tuva denen yerde konakladı. Abdullah b. ez-Zübeyr ona karşı Musab b. Abdurrahman b. Avfı bir grupla, Abdullah b. Safvanı da diğer bir grupla gönderdi. Onlar karşı karşıya geldiler. Amr b. ez-Zübeyrin komutanı olan Üneys b. Amr el- Eslemi öldürüldü. Hezimete uğradılar ve taraftarları dağıldı. Ubeyde b. ez- Zübeyr, Amr b. ez-Zübeyre gelerek, “Ben seni Abdullahtan kurtaracağım” dedi. Onu, ayaklarından kan damlıyor bir şekilde esir olarak getirdi. Abdullah b. ez-Zübeyr, “Bu kan nedir?” diye sordu. Bunun üzerine Amr şu şiiri okudu: Biz topuklarımız üzerine acı ve ıstıraplarımızı damlatmadık, Ancak ayaklarımız üzerine kan damlıyor. Abdullah, “Acı çek, ey Allahın Haremini helal sayan Allah düşmanı!” dedi. Sonra da onun her vurduğu ve zulmettiğine karşılık kısas yapılmasını emretti. Musab b. Abdurrahman, “Bana yüz sopa vurmuştun. Sen vali değildin. Ben bir suç işlememiştim, bir yanlış yapmamıştım. İtaatte bir kusur etmemiştim.” dedi. Amra kalkması emredildi, Musaba da bir kamçı verildi. Abdullah b. ez-Zübeyr, “Vur” diye emretti. Musab ona yüz kamçı vurdu. Sonra bu kamçılardan iyileşmişti. Sonra Abdullah b. ez-Zübeyr, onu hapisten çıkardıktan sonra bulunduğu evin avlusunda otururken yanına uğradı ve “Ey Ebu Yeksum!] Seni hala diri görüyorum” dedi. Emretti ve hapse koyuldu. Ancak çok geçmeden öldü. Abdullah, el-Ciyef denilen bir vadiye atılmasını emretti. Bu yer, sonradan Abdullah b. ez-Zübeyrin asıldığı yer olmuştur.
1560. Ubeyde b. ez-Zübeyr
[Ubeyde b. ez-Zübeyr] b. el-Avvam b. Huveylid b. Esed b. Abdüluzza b. Kusay. Annesi Zeynebdir. O, Kays b. Salebeoğullarından Ümmü Cafer bt. Mersed b. Amr b. Abduamrdır. Ubeyde b. ez-Zübeyrin çocuklarından el-Münzirin annesi ümmü veleddir. Zeynebin annesi, Ümmü Abdullah bt. Müsahik b. Abdullah b. Mahreme b. Abdüluzza b. Ebu Kays b. Abdüvüd b. Nasr b. Malik b. Hısl b. amir b. Lüeydir.
1561. Hamza b. ez-Zübeyr
[Hamza b. ez-Zübeyr] b. el-Avvam b. Huveylid b. Esed b. Abdüluzza. Annesi, Kelboğullarından er-Rebab bt. Üneyf b. Ubeyd b. Mesad b. Kab b. Uleym b. Cenabdır. Musab b. ez-Zübeyrin ana ve baba bir kardeşidir. Hamzanın çocuklarından Umare, vefat etmiş; soyu devam etmemiştir. Zübeyrin iki oğlu Urve ve Cafer ona varis olmuşlardır.
1562. el-Kasım b. Muhammed
[el-Kasım b. Muhammed] b. Ebu Bekir es-Sıddık. Muhammedin babası Ebu Bekirin ismi, Abdullah b. Osman b. amir b. Amr b. Kab b. Sad b. Temim b. Mürredir. el-Kasım b. Muhammedin Abdurrahman, Ümmü Ferve –O, Cafer b. Muhammed b. Ali b. Hüseyn b. Ali b. Ebu Talibin annesidir- Ümmü Hakim ve Abde isimli çocukları olmuştur. Bunların hepsinin annesi Karibe bt. Abdurrahman b. Ebu Bekir es-Sıddıktir. Bize Muhammed b. Ömer haber verdi; dedi ki: Bize Abdurrahman b. Ebül-Meval haber verdi. O Şeybe b. Nisahtan,] o da el-Kasım b. Muhammedden şöyle dediğini rivayet etti: Ayşe, saçlarımızı Arefe akşamı tıraş eder, sonra Mescide gönderirdi, ertesi gün yanımızda kurban keserdi. Muhammed b. Ömer şunu söylemiştir: el-Kasım, Ayşe, Ebu Hüreyre, İbn Abbas, Ömerin mevlası Eslem, Abdullah b. Abdullah b. Ömer ve Salih b. Havvat b. Cübeyr el-Ensariden hadis rivayetinde bulunmuştur. Bize Muhammed b. Abdullah el-Ensari haber verdi; dedi ki: Bize İbn Avn haber verdi; dedi ki: el-Kasım b. Muhammed, bir hadisi kelimesi kelimesine rivayet ederdi. Bize arim b. el-Fadl haber verdi; dedi ki: Bize Hammad b. Zeyd anlattı. O da Ubeydullahtan şöyle dediğini rivayet etti: el-Kasım, Kuranı tefsir etmezdi. Bize Muhammed b. Ömer haber verdi; dedi ki: Bize İbn Ebüz-Zinad anlattı. O da babasından şöyle dediğini rivayet etti: el-Kasım, ancak çok net bir şey olduğunda cevap verirdi. Bize Ravh b. Ubade haber verdi; dedi ki: Bize İbn Avn b. el-Kasım anlattı; dedi ki: Kasım, bir şey hususunda “Benim görüşüm budur; ancak bunun hakikatin ta kendisi (mutlak hakikat) olduğunu da söyleyemem” derdi. Bize Muhammed b. Abdullah el-Ensari haber verdi; dedi ki: Bize İbn Avn anlattı; dedi ki: el-Kasım b. Muhammede bir şey soruldu; şöyle dedi: “Bu konuda bana danışma; bir şey bilmiyorum.” el-Ensari şöyle demiştir: “Bir valinin ilmi bir konuda yanındakilerle istişarede bulunması halinde kişinin görüş bildirmesinin vacip olduğu görüşündeydi.” Bize Kabisa b. Ukbe haber verdi; dedi ki: Bize Süfyan haber verdi. O Yahya b. Saidden, o da el-Kasım b. Muhammedden şöyle dediğini rivayet etti: Bir kişinin Allahın farz kılmış olduğu şeyi bildikten sonra cahil olarak yaşaması, bilmeyerek fetva vermesinden daha hayırlıdır. Bize Amr b. asım el-Kilabi haber verdi; dedi ki: Bize Sellam b. Miskin haber verdi; dedi ki: Bana İmran b. Abdullah anlattı; dedi ki: el-Kasım, kader hakkında konuşan bir kavme: “Allahın izin vermediği şey hakkında susunuz.” dedi. Bize Ahmed b. İshak el-Hadrami haber verdi. O da İkrime b. Ammardan şöyle dediğini rivayet etti: “el-Kasım ve Salimi, kaderiyyecileri lanetlerken işittim.” Bize Zeyd b. Yahya b. Ubeyd ed-Dımaşki haber verdi; dedi ki: Bize Abdullah b. el-Ala haber verdi; dedi ki: Ben, el-Kasıma, hadisleri bana imla ettiği sırada bir soru sordum; şöyle cevapladı: “Ömer b. el-Hattab zamanında hadisler çoğaldı. İnsanlara onları getirmelerini söyledi. Getirdiklerinde ise onların yakılmasını emretti. Sonra da “Bunlar Kitap Ehlinin Mişnası] gibi Müslümanların Mişnasıdır.” dedi. Dedi ki: el-Kasım beni o gün hadis yazmaktan menetti. Bize el-Mualla b. Esed haber verdi; dedi ki: Bize Vüheyb haber verdi; dedi ki: Bize Yahya b. Said haber verdi. O da el-Kasım b. Muhammedden şunu rivayet etti: el-Kasım b. Muhammed akşamleyin yatsı namazından sonra arkadaşlarıyla ahiret hakkında sohbetlerde bulunurdu. Muhammed b. Ömer dedi ki: Resulallahın Mescidinde el-Kasımın ve Salim b. Abdullahın meclisi aynı idi. İkisinden sonra o meclise Abdurrahman b. el-Kasım ve Ubeydullah b. Ömer oturdular. Onlardan sonra da Malik b. Enes oturdu. Meclis, Peygamberin kabri ile minber arasında ve Ömer kapısının da karşısında idi. Bize Abdullah b. Mesleme b. Kaneb haber verdi; dedi ki: Malik b. Enesten işittim; şöyle diyordu: Ömer b. Abdülaziz, “Keşke el-Kasım b. Muhammed halife olsaydı!” dedi. Bize Affan b. Müslim haber verdi; dedi ki: Bize Hammad b. Seleme anlattı; dedi ki: Bize Humeyd haber verdi. O da Süleyman b. Katteden şöyle dediğini rivayet etti: Ömer b. Ubeydullah, benim vasıtamla Abdullah b. Ömer ve el-Kasım b. Muhammede 1000er dinar gönderdi. İbn Ömere geldim; kendisine ait bir hamamda yıkanıyordu. Elini uzattı; ben de parayı eline koydum. Abdullah b. Ömer, “O, akrabalığı yerine getirmiş; bu bir ihtiyaç üzere bize gelmiştir.” dedi. Sonra el-Kasım b. Muhammede gittim; parayı kabul etmedi. Hanımı, “Şayet el-Kasım b. Muhammed onun amcasının oğlu ise ben de halasının kızıyım. Onları bana verebilirsin.” dedi. Süleyman b. Katte de ona verdi. Bize arim b. el-Fadl haber verdi; dedi ki: Bize Hammad b. Zeyd haber verdi. O da Eyyubden şöyle dediğini rivayet etti: Ben el-Kasım b. Muhammedin üzerinde ipekten yeşil bir takke ve üstünde alem olan, üzerine zaferan dökülmüş, renkli ve ince bir rida gördüm. Ravi dedi ki: el-Kasım b. Muhammed, yüzbin [dirhemi] terk ediyor ve kalbinde de ondan bir iz kalmıyordu.] Bize Ali b. Abdullah b. Cafer haber verdi; dedi ki: Süfyanın, el-Kasım b. Muhammed b. Ebu Bekirin faziletini anlattığını duydum. Sonra Süfyan, “Onun oğlu Abdurrahman b. el-Kasım da faziletlidir.” dedi. Süfyan dedi ki: Abdurrahman babasının sahip olduğu zekat hakkında konuşurlarken onları işitmişti ve babasıyla konuşanlara, “Allaha yemin olsun ki, siz öyle bir adam hakkında konuşuyorsunuz ki, o asla zekattan bir hurma bile almamıştır.” Ravi diyor ki: Kasım,“Ey Oğlum! Ne biliyorsun?” derdi. Bize Kabisa b. Ukbe haber verdi; dedi ki: Bize Eflah b. Humeyd anlattı. O da el-Kasım b. Muhammedden şöyle dediğini rivayet etti: Peygamberin ashabının ihtilafı insanlar için rahmettir. Bize Muhammed b. Muaviye en-Neysaburi haber verdi; dedi ki: Bize Abdurrahman b. Ebül-Meval anlattı; dedi ki: el-Kasım b. Muhammedin gündüzün başında Mescide gelip iki rekat namaz kıldığını, sonra oturup insanların kendisine sorular sorduğunu gördüm. Bize İsmail b. Abdullah b. Ebu Üveys haber verdi; dedi ki: Bize Abdurrahman b. Ebül-Meval şunu rivayet etti: el-Kasım b. Muhammed evinden Mescide gelir, namaz kılar ve insanlar içinde otururdu. İnsanlar da onunla birlikte erkenden otururlardı. Bize Abdullah b. Mesleme b. Kaneb el-Harisi ve Halid b. Mahled el- Beceli haber verdiler; dediler ki: Bize Süleyman b. Bilal anlattı. O da Rebia b. Ebu Abdurrahmandan şöyle dediğini rivayet etti: el-Kasım b. Muhammed çok takatsiz kalmıştı. Evinden binekle Mina Mescidine gelir ve orada inerdi. Mescidin yanından taş atma yerine gelir ve yürüyerek taş atardı. Sonra da mescide yürüyerek giderdi. Mescide geldiğinde tekrar bineğine binerdi. Bize Abdülmelik b. Amr Ebu amir el-Akadi haber verdi; dedi ki: Bize Eflah anlattı; dedi, ki: el-Kasımın yüzüğünün nakışı, kendi ismi idi. Bize Abdullah b. Mesleme b. Kaneb haber verdi; dedi ki: Bize Eflah b. Humeyd anlattı; dedi ki: el-Kasım b. Muhammedin yüzüğünün nakışına ismi ile birlikte babasının ismi de yazılı idi. Hem yüzük, hem de nakışı gümüştendi. Bize Ubeydullah b. Musa haber verdi; dedi ki: Bize Hanzale haber verdi; dedi ki: Ben el-Kasımda, yuvarlak bir gümüş üzerinde ismi yazılı yüzük gördüm. Bize el-Fadl b. Dükeyn haber verdi; dedi ki: Bize Süfyan anlattı. O da Hanzaleden şöyle dediğini rivayet etti: el-Kasımın gümüş olan yüzüğü sol elinin serçe parmağında idi, nakışında da el-Kasım b. Muhammed yazıyordu. Bize Man b. İsa haber verdi; dedi ki: Bize Muhammed b. Hilal anlattı; dedi ki: el-Kasım b. Muhammedi bıyıklarını fazlaca kısaltmamış, ancak ondan güzel bir şekilde azaltmış olarak gördüm. Bize Man b. İsa haber verdi; dedi ki: Bize Mazinoğullarının mevlası Muhtar b. Sad el-Ahvel anlattı; dedi ki: el-Kasım b. Muhammedin tırnaklarını beyaz gördüm. Onda asla kına sarısını görmedim. Bize Muhammed b. Ömer haber verdi; dedi ki: Bize Eflah b. Humeyd haber verdi; dedi ki: el-Kasım b. Muhammedin gömlek ve cübbesinin, parmaklarını dört parmak veya bir karış geçmiş olarak gördüm. Bize Muhammed b. Ömer haber verdi; dedi ki: Bize Musa b. Ubeyde haber verdi; dedi ki: el-Kasım b. Muhammedi yün-ipek karışımı bir elbise giyerken gördüm. Bize el-Fadl b. Dükeyn haber verdi; dedi ki: Bize Halid b. İlyas haber verdi; dedi ki: el-Kasım b. Muhammedin üzerinde ipek cübbe, ipek elbise ve ipek sarık gördüm. Bize el-Fadl b. Dükeyn haber verdi; dedi ki: Bize Musa b. Ebu Bekir el-Ensari haber verdi; dedi ki: el-Kasım b. Muhammed, Merv işi elbiseler ve ipek kumaşından yapılma elbiseler giyerdi. Bize el-Fadl b. Dükeyn haber verdi; dedi ki: Bize Ebu Maşer anlattı; dedi ki: el-Kasım b. Muhammedin üzerinde ipek cübbe gördüm. Bize Abdullah b. Mesleme b. Kaneb haber verdi; dedi ki: Bize Eflah anlattı; dedi ki: el-Kasım b. Muhammed, boyalı bir takke (kalansüve) giyerdi; Abdurrahman b. el-Kasım ise yün-ipek karışımı elbise giyerdi. Bize arim b. el-Fadl haber verdi; dedi ki: Bize Hammad b. Zeyd haber verdi; dedi ki: Bize Abbad b. Ebu Ali anlattı; dedi ki: el-Kasım b. Muhammedin üzerinde yün-ipek karışımı cübbe gördüm. Bize arim b. el-Fadl haber verdi; dedi ki: Bize Hammad b. Zeyd haber verdi. O da Eyyubden şöyle dediğini rivayet etti: el-Kasım b. Muhammedin üzerinde yeşil ipekten yapılmış bir kalensüve ve biraz zaferanla boyanmış renkli bir alemi bulunan Sabiri bir rida gördüm. Bize Ubeydullah b. Abdülmecid el-Hanefi haber verdi; dedi ki: Bize İsa b. Hafs anlattı; dedi ki: el-Kasım b. Muhammedin üzerinde ipek cübbe gördüm. Bize Ahmed b. Muhammed b. el-Velid el-Ezraki haber verdi; dedi ki: Bize el-Attaf b. Halid anlattı; dedi ki: el-Kasım b. Muhammedi gördüm; üzerinde ipekle karışık sarı kumaştan yapılmış bir cübbe ve yün-ipek karışım kumaştan (hazz) yapılmış bir rida gördüm. Bize el-Fadl b. Dükeyn haber verdi; dedi ki: Bize Muaz b. el-Ala haber verdi; dedi ki: el-Kasım b. Muhammedi bineğinin üzerinde gördüm. Bineğinin üstünde, toz renginde bir ipek kadife vardı. Kendi üzerinde de yeşil ipek bir cübbe ve hafif sarı bir rida vardı. Bize el-Fadl b. Dükeyn haber verdi; dedi ki: Bize Fıtr haber verdi; dedi ki: el-Kasım b. Muhammedin üzerinde ince bir gömlek gördüm. Bize Ubeydullah b. Abdülmecid el-Hanefi haber verdi; dedi ki: Bize İsa b. Hafs anlattı; dedi ki: el-Kasım b. Muhammedi hasta iken ziyaret etmiştim. Üzerinde sarı bir üst elbise vardı ve uyluğunun yarısı gözüküyordu. Bize Şebabe b. Sevvar ve Zeyd b. Yahya b. Ubeyd ed-Dımaşki haber verdiler. Onlar da Ebu Zebr Abdullah b. el-Ala b. Zebrden şöyle dediğini rivayet etti: el-Kasım b. Muhammedin yanına girdim. Kırmızı bir çadırdaydı; altında kırmızı bir döşek ve kırmızı bir yastık vardı. “Ey Ebu Abdurrahman! İşte ben de bunu senden soracaktım.” dedim. O da bana, “Onu değersiz, basit şeylerde kullanırsan bir beis yoktur.” dedi. Şebabe hadisinde dedi ki: Savn elbisesi ( pahalı ve lüks) mekruhtur. Bize Man b. İsa haber verdi; dedi ki: Bana Halid b. Ebu Bekir anlattı; dedi ki: el-Kasımın üzerinde beyaz bir renkli takke [kalansüve] gördüm. Bize Man b. İsa haber verdi; dedi ki: Bana Said b. Müslim b. Banek] anlattı; dedi ki: el-Kasım b. Muhammedi, damat olduğunda üzerine zaferan damlatılmış bir elbise ile gördüm. Bana Yezid b. Harun haber verdi; dedi ki: Bize Yahya b. Said haber verdi. O da Abdurrahman b. el-Kasımdan şunu rivayet etti: Babam el-Kasımı ihramlı iken, hafif sararmış kırmızımsı bir elbise ile gördüm. Bize Ebu amir el-Akadi haber verdi; dedi ki: Bize İsa b. Hafs anlattı; dedi ki: el-Kasım b. Muhammedi ipek elbise giymiş ve üzerinde sarı renkli yorgan ile ile gördüm. Bize Man b. İsa haber verdi; dedi ki: Bana Halid b. Ebu Bekir anlattı; dedi ki: el-Kasım b. Muhammedi, üzerinde arka kısmı bir karıştan fazla olarak sarkıtılmış bir sarık ile gördüm. Bize Yezid b. Harun haber verdi; dedi ki: Bize Muhammed b. Amr haber verdi; dedi ki: el-Kasımı, üzerinde koyu renkli ipek bir şal ile gördüm. Bize İsmail b. Abdullah b. Ebu Üveys haber verdi; dedi ki: Bize Muhammed b. Hilal haber verdi; dedi ki: el-Kasım b. Muhammedin boyandığını görmedim. Bize İsmail b. Abdullah b. Ebu Üveys haber verdi; dedi ki: Bize Ebül- Gusn şunu haber verdi: el-Kasım, sakalına ve saçına kına yakardı. Bize el-Fadl b. Dükeyn haber verdi; dedi ki: Bize Fıtr haber verdi; dedi ki: el-Kasımın sakalını sarıya boyadığını gördüm. Bize İsmail b. Abdullah b. Ebu Üveys haber verdi; dedi ki: Bana Davud b. Sinan anlattı; dedi ki: el-Kasım sakalına ve saçına kına yakardı. Bize Yezid b. Harun haber verdi; dedi ki: Bize Muhammed b. Amr haber verdi; dedi ki: “el-Kasım b. Muhammed, benim saç ve sakalımı boyadığım gibi boyardı.” Muhammedin sakalının boyası sarıya çalan bir kına idi. Saçının boyası ise, kırmızısı çok olan bir boya idi. Bize el-Haccac b. Nusayr haber verdi; dedi ki: Bize Fıtr anlattı; dedi ki: el-Kasım b. Muhammedi, üzerinde ince bir gömlek ve sakalını da yağ ile sarıya boyamış olarak gördüm. Bize Kabisa b. Ukbe haber verdi; dedi ki: Bize Süfyan anlattı. O da Eflah b. Humeydden şöyle dediğini rivayet etti: el-Kasım b. Muhammed vasiyetini yazdırırken katibe, “Yaz!” dedi. Katip şunu yazdı: “Bu, el-Kasım b. Muhammedin vasiyetidir. O, Allahtan başka ilah olmadığına şehadet eder.” Bunun üzerine el-Kasım, “Bu günden önce şehadet etmediysek muhakkak şaki olduk demektir.” dedi. Bize Muhammed b. Mesleme b. Kaneb haber verdi; dedi ki: Bize Muhammed b. Salih haber verdi. O da Süleyman b. Abdurrahmandan şöyle dediğini rivayet etti: el-Kasım b. Muhammed, Kudeydde vefat etti. Şöyle vasiyet etmişti: “Beni namaz kıldığım elbise ile kefenleyin. Onlar gömleğim, izarım ve ridamdır.” Oğlu da, “Ey Babacığım! İki elbise istemiyor musun?” dedi. elKasım, “Ey Oğulcuğum! Ebu Bekir üç elbise ile böylece kefenlendi. Diri olan, ölüden daha çok yeniye muhtaçtır.” dedi. Bize Man b. İsa haber verdi; dedi ki: Bana Halid b. Ebu Bekir anlattı; dedi ki: el-Kasım, kabri önünde methedilmemeyi vasiyet etti. Bize Yezid b. Harun haber verdi; dedi ki: Bize Abdülaziz b. Abdullah b. Ebu Seleme haber verdi. O da Ömer b. Hüseynden şöyle dediğini rivayet etti: Yezidin şöyle söylediğini tahmin ediyorum: Ben el-Kasımın vefatını gördüm. Kudeydde vefat etti ve el-Müşelşele defnedildi. İki yer arasında üç mil vardı. Oğlu, onu bir döşeğe bağladı ve Müşelşele gelene kadar sırtında taşıdı. Muhammed b. Ömer dedi ki: el-Kasım, 108 senesinde vefat ettiğinde gözleri görmez olmuştu. Kendisi de 70 veya 72 yaşında idi. Sika biri olup çok değerli, takva sahibi bir fakih ve alim] idi. Çok hadis rivayet eden biridir. Ebu Muhammed diye künyelenirdi.
1563. Abdullah b. Muhammmed
[Abdullah b. Muhammed] b. Ebu Bekir es-Sıddık. Annesi Sevde isminde bir ümmü veleddir. Abdullah 63 senesi Zilhicce ayında Harre gününde öldürülmüştür. Soyu devam etmemiştir.
1564. Abdullah b. Abdurrahman
[Abdullah b. Abdurrahman] b. Ebu Bekir es-Sıddık. Annesi, Karibe es- Suğra olup Ebu Ümeyye b. el-Muğire b. Abdullah b. Ömer b. Mahzumun kızıdır. Teyzesi, Peygamberin zevcesi Ümmü Seleme bt. Ebu Ümeyyedir. Abdullah b. Abdurrahman b. Ebu Bekirin Ebu Bekir, Talha, İmran, Abdurrahman ve Nefise denen çocukları olmuştur. Nefise, el-Velid b. Abdülmelik b. Mervan ile evlenmiştir. Abdullahın Ümmü Ferve denen çocuğu da olmuş; bunların hepsinin annesi Ayşe bt. Talha b. Ubeydullah olup onun annesi de Ümmü Külsum bt. Ebu Bekir es-Sıddıktir. Babasının annesi ise Abdullahın kızıdır. Onun annesi ise Meryem bt. Abdullah b. Ikal el-Ukaylidir.
1565. Abdullah b. Muhammed
[Abdullah b. Muhammed] b. Abdurrahman b. Ebu Bekir es-Sıddık. Kendisine İbn Ebu Atik denilen kişidir. Annesi Kinaneoğullarından Rümeyse bt. el-Haris b. Huzeyfe b. Malik b. Rebia b. Aya b. Malik b. Alkame b. Firastır. Abdullah b. Muhammedin Muhammed, Ebu Bekir, Osman, Abdurrahman, Ömer, atike, Ayşe ve Zeynep adlı çocukları olmuştur. Bunların annesi, Ümmü Ebiha bt. Abdullah b. Abdurrahman b. Ebu Bekir es-Sıddıktir. Künyesi Ümmü Külsum olan kızı Ayşenin annesi, ümmü veleddir. amine adındaki diğer bir kızının annesi Ümmü İshak bt. Talha b. Ubeydullah b. Osman et-Teymidir. Anne bir kız kardeşi Fatıma bt. Hüseyn b. Ali b. Ebu Talibdir.
1566. Salim b. Abdullah
[Salim b. Abdullah] b. Ömer b. el-Hattab b. Nüfeyl b. Abdüluzza b. Riyah b. Abdullah b. Kurt b. Rezah b. Adi b. Kab b. Lüey. Annesi, ümmü veleddir. Salim, Ebu Umeyr diye künyelenirdi. Salimin Ömer ve Ebu Bekir adındaki çocuklarının annesi Ümmül-Hakim bt. Yezid b. Abdükaystır. Abdullah, asım, Cafer, Hafsa ve Fatıma adındaki çocuklarının annesi ümmü veleddir. Abdülaziz ve Abdenin annesi ümmü veleddir. Bize Man b. İsa haber verdi; dedi ki: Bize Halid b. Ebu Bekir anlattı. Ayrıca bize Muhammed b. İsmail b. Ebu Füdeyk haber verdi. O da Muhammed b. Hilalden şöyle dediğini rivayet etti: Salimin künyesi Ebu Ömerdir. İbn Ebu Füdeyk dedi ki: Muhammed b. Hilal onunla karşılaşmış ve ona soru sormuştur. Muhammed b. Sad dedi ki: Bana Abdurrahman b. Mehdiden haber verildi. O Malik b. Enesten, o Yahya b. Saidden, o da Said b. el- Müseyyebden şöyle dediğini rivayet etti: Ömere en çok benzeyen oğlu Abdullahtır. Abdullahın oğullarından da kendine en çok benzeyen Salimdir. Bize Ravh b. Ubade ve Amr b. asım el-Kilabi haber verdiler; dediler ki: Bize Hemmam b. Yahya anlattı. O da Ata b. es-Saibden şöyle dediğini rivayet etti: el-Haccac, Salim b. Abdullaha bir kılıç verdi ve bir adamı öldürmesini emretti. Salim adama, “Sen Müslüman mısın?” diye sordu. Adam, “Evet, ben Müslümanım. Ama sen emrolunduğun şeyi gerçekleştir.” dedi. Salim, “Bugün sabah namazını kıldın mı?” diye sordu. Adam ona da, “Evet!” dedi. Salim bunun üzerine Haccaca döndü ve kılıcı üzerine attı. Sonra şöyle dedi: “O bana Müslüman olduğunu söyledi, sabah namazını kıldığını belirtti, o Allahın zimmeti altındadır. Çünkü Peygamberimiz şöyle buyurmuştur: Kim sabah namazını kılarsa o, Allahın zimmeti altındadır. Bunun üzerine el-Haccac, “Biz onu, sabah namazı ile ilgili bir durumdan ötürü öldürmüyoruz. Fakat o, Osmanın katledilmesine yardımcı olmuştur.” dedi. Salim de (Peygamberi göstererek) “Osmandan bana daha da önemli olan işte oradadır.” dedi. Bu durum Abdullah b. Ömere ulaştı. Abdullah, Salimin nasıl davrandığını sordu. Kendisine Salimin davranışını haber verdiler. İbn Ömer, “Akıllıdır, akıllı!” dedi. Bize Muhammed b. Harb el-Mekki haber verdi; dedi ki: Halid b. Ebu Bekirden işittim; şöyle diyordu: Bana ulaştı ki, Abdullah b. Ömer, Salimi sevdiği için kınanınca şöyle diyordu: Beni Salim konusunda kınamaktadırlar, ben de onları kınıyorum. Göz ile burun arasındaki deri Salimdir. Bize Ubeydullah b. Musa haber verdi; dedi ki: Bize Hanzale haber verdi; dedi ki: Ben Salimde, halkasında ismi yazılı olan bir gümüş yüzük gördüm. Bize el-Fadl b. Dükeyn haber verdi; dedi ki: Bize Süfyan anlattı. O da Hanzaleden şöyle dediğini rivayet etti: Salim b. Abdullahın gümüş yüzüğü, sol kolundaki serçe parmağında idi. Nakşı da “Salim b. Abdullah” idi. Bize Man b. İsa haber verdi; dedi ki: Bize Halid b. Ebu Bekir anlattı; dedi ki: Salim b. Abdullahı, yüzüğü sol eline takmış olarak gördüm. Bize Man b. İsa haber verdi; dedi ki: Bize Halid anlattı; dedi ki: Salimi yüzük takmış olduğu halde ihramlı iken gördüm. Bize Man b. İsa haber verdi; dedi ki: Bize Muhammed b. Hilal anlattı; dedi ki: Salim b. Abdullahın bıyıklarını çok kısaltmamış, ondan güzel bir şekilde almış olduğu halde gördüm. Bize Halid b. Mahled haber verdi; dedi ki: Bize Muhammed b. Hilal anlattı; dedi ki: Salimi, sakalını sarı renge boyamış olduğu halde gördüm. Bize İsmail b. Abdullah b. Ebu Üveys haber verdi; dedi ki: Bize Ebül- Gusn haber verdi; dedi ki: Salimi saçı ve sakalı beyazlamış olarak gördüm. Bize el-Fadl b. Dükeyn haber verdi; dedi ki: Bize Fıtr anlattı; dedi ki: Salimi saçı ve sakalı beyazlamış olarak gördüm. Bize İsmail b. Abdullah b. Ebu Üveys haber verdi; dedi ki: Bize Muhammed b. Hilal anlattı; dedi ki: Salimi, saç ve sakalına boya yapmış olarak görmedim. Bize Man b. İsa haber verdi; dedi ki: Bize Halid b. Ebu Bekir anlattı; dedi ki: Salimin üzerinde beyaz bir başlık gördüm. Üzerinde beyaz bir sarık vardı ve onu bir karış kadar arkasına doğru sarkıtmıştı. Bize Müslim b. İbrahim haber verdi; dedi ki: Bize miskale] evinin imamı anlattı; dedi ki: Salim b. Abdullahı, kenarı ketenli gömlekle gördüm. Bize Halid b. Mahled haber verdi; dedi ki: Bana Ömer b. Temim el- Hakeminin kölesi Davud b. Sinan anlattı; dedi ki: Salim b. Abdullahın üzerinde, diz kapaklarına kadar gelen bir gömlek gördüm. Bize Muhammed b. Muaviye en-Neysaburi haber verdi; dedi ki: Bize Abdurrahman b. Ebül-Meval anlattı; dedi ki: Salim b. Abdullahı keten gömlek ve belden yukarı giyilen elbise (rida) giymiş olarak gördüm. Bize arim b. el-Fadl haber verdi; dedi ki: Bize Hammad b. Zeyd anlattı. O da Eyyubden şöyle dediğini rivayet etti: Salim, bir gömlek ve üstünden düğmelediği bir cübbe ile bize imamlık yaptı. Bize Muhammed b. Harb el-Mekki haber verdi; dedi ki: Bize Leys b. Sad anlattı. O Nafiden şunu rivayet etti: Salim b. Abdullah, Abdullah zamanında mor bir kadife ile bineğine binerdi. Bize Ahmed b. Muhammed el-Ezraki haber verdi; dedi ki: Bize Attaf b. Halid anlattı; dedi ki: Salim dikişi olmayan küçük bir izar giyerdi ve göbekli bir kişiydi. Bize Veki b. el-Cerrah haber verdi. O da Kesir b. Zeydden şöyle dediğini rivayet etti: Salim b. Abdullahı, düğmeleri çözülmüş tek bir gömlek ile namaz kıldığını gördüm. Bize Ubeydullah b. Musa ve Abdülvehhab b. Ata haber verdiler; dediler ki: Bize Üsame b. Zeyd haber verdi; dedi ki: Salim b. Abdullahın kamisinin düğmesini ne yazın ne de kışın gördüm. Bize el-Fadl b. Dükeyn haber verdi; dedi ki: Bize Fıtr anlattı; dedi ki: Salimi düğmeleri çözmüş olarak gördüm. Bize el-Kanebinin dayısı Abdurrahman b. Mukatil el-Kuşeyri haber verdi; dedi ki: Bize Abdülmelik b. Kudame anlattı; dedi ki: Salim b. Abdullahı, gömleğinin düğmelerini çözmüş olduğu halde namaz kılarken gördüm. Bize İsmail b. Abdullah b. Ebu Üveys haber verdi; dedi ki: Bize Abdülmelik b. Kudame el-Cümahi anlattı; dedi ki: Salimi, gömleğinin düğmeleri çözük olarak namaz kılıyor gördüm. Bize İsmail b. Abdullah b. Ebu Üveys haber verdi; dedi ki: Bize Abdurrahman b. Ebül-Meval, Salim b. Abdullahı Mescidden düğmesi çözük olarak çıkarken gördüğünü anlattı. Bize Muhammed b. Harb el-Mekki haber verdi; dedi ki: Bize Halid b. Ebu Bekir haber verdi; dedi ki: Salim b. Abdullahı, gömleğinin düğmeleri çözülmüş olduğu halde gördüm. Bize Muhammed b. Harb el-Mekki haber verdi; dedi ki: Bize Halid b. Ebu Bekir anlattı; dedi ki: Salim b. Abdullahın çok defa ihramlı olduğu halde sırtını güneşlendirdiğini gördüm. Bize Abdullah b. Mesleme b. Kaneb haber verdi; dedi ki: Bize Muhammed b. Hilal anlattı; dedi ki: Salim b. Abdullahı, Hac zamanı Mekke yolunda ihramlı olarak telbiye getirirken gördüm. Sırtı açık, ridasını da uyluklarına atmıştı. Güneşte çatlayan derisinin kabuk bağladığını gördüm. Bize el-Mualla b. Esed haber verdi; dedi ki: Bize Vüheyb anlattı. O da Musa b. Ukbeden şöyle dediğini rivayet etti: Salim b. Abdullah ile birlikte kafile halinde umreden yöneldik. Tehlil yapan (“La İlahe illallah” diyen) her bir kafileye rastladığında arkadaşları ile birlikte tekbir getiriyorlardı. Bize Affan b. Müslim haber verdi; dedi ki: Bize Halid el-Vasıti anlattı; dedi ki: Bize Mutarrif haber verdi. O da Süleyman b. Ebu er-Rebiden şöyle dediğini rivayet etti: Salim b. Abdullahın yanına girdim, oturarak namaz kılıyordu. Kıyamını bağdaş kurarak yapıyor, oturmak istediğinde dizi üzerine çöküyordu. Bize Muhammed b. Harb haber verdi; dedi ki: Bize Halid b. Ebu Bekir anlattı; dedi ki: Salimin ayakkabısının bağı kopmuştu. Onu tamir ediyor ve tek ayakkabı ile yürüyordu. Bu durum kendisine sorulduğunda Salim “Ne yapabilirim ki?” demişti. Muhtemelen ayakkabı bağını hurma yapraklarından yapmaktaydı. Bize Muhammed b. Harb haber verdi; dedi ki: Bize Halid b. Ebu Bekir anlattı; dedi ki: Salim eve geldiğinde biz çocuktuk ve oyun oynuyorduk. O da elbesesinin ucuyla bize vuruyordu. Bize Muhammed b. Harb haber verdi; dedi ki: Bize Halid b. Ebu Bekir anlattı; dedi ki: Salim b. Abdullah, fıtır sadakası olan hurma ile sabah kahvaltısı yapardı. Yine Salim, ölü arkasından feryad u figan ile ağlamayı hoş karşılamazdı. Bize Muhammed b. Harb haber verdi; dedi ki: Bize Halid b. Ebu Bekir haber verdi; dedi ki: Salimin kızının elinde küçük bir tef vardı; onun yanında onunla oynuyordu. Bize Abdullah b. Mesleme b. Kaneb haber verdi; dedi ki: Bize Malik b. Enes haber verdi. O da Abdurrahman b. el-Mücebberdan şöyle dediğini rivayet etti: Salim b. Abdullahın evinde yetimler idik. Bizim eski elbiselerimizi toplar bir yerde saklardı. Bize Abdullah b. Mesleme b. Kaneb ve Mutarrif b. Abdullah el-Yesari haber verdiler; dediler ki: Bize Abdülmelik b. Mervan b. Habr el- Bezzaz anlattı; dedi ki: Bize Salim b. Abdullah geldi ve uzunluğu yedi karış olan bir elbise istedi. Ben de bir kumaşı açtım; ama yedi karıştan daha az idi. Bunun üzerine Salim, “Bana bu elbisenin yedi karış olduğunu söylemedin mi?” dedi. Ben de, “Biz bunu öyle isimlendirmekteyiz.” dedim. O da “O zaman bu bir yalandır.” dedi. Bize Musa b. Mesud en-Nehdi haber verdi; dedi ki: Bize İkrime b. Ammar haber verdi; dedi ki: Salimin, kaderi inkar eden kaderiyyecileri, hayrın ve şerrin Allahtan olduğuna iman edinceye kadar lanetlediğini işittim. Bize Musa b. Mesud haber verdi; dedi ki: Bize İkrime b. Ammar haber verdi; dedi ki: Salim, cemaatin hikayecisini ve başkasını dinlemezdi. Bize Muhammed b. Rebia el-Kilabi haber verdi. O da Musa el- Muallimden şöyle dediğini rivayet etti: Salim, hurmayı avuç avuç yerdi. Bize Ahmed b. Muhammed b. el-Velid el-Ezraki haber verdi; dedi ki: Bize Attaf b. Halid anlattı; dedi ki: Ben Salim b. Abdullahın yanında iken, yanında başka çocukların da olduğu bir çocuk getirildi. Bu çocuk onların en yaramazı idi. Düğmelerinden bir ip çıkarmış, onu kesmiş ve parmakları arasında toplamıştı. Sonra ona iki veya üç defa tükürmüştü. Sonra onu yere uzatmış; sağlıklı ve iyi durumda olduğunu görmüştü. Salim de, “Eğer bu çocuğun velayetinin bir kısmı bende olsaydı onu asardım.” dedi. Bize Muhammed b. Ömer haber verdi; dedi ki: Bize Halid b. el-Kasım el-Beyadi anlattı; dedi ki: Salimin elbisesinin yenlerinin parmak hizasına kadar olduğunu gördüm. Bize arim b. el-Fadl haber verdi; dedi ki: Bize Hammad b. Zeyd anlattı. O da Ubeydullah b. Ömer b. Hafstan şöyle dediğini rivayet etti: Salim, [Kuranı] tefsir etmezdi. Muhammed b. Ömer şunu söylemiştir: Salim, Ebu Eyyub el-Ensari, Ebu Hüreyre ve babası Abdullahtan rivayette bulunmuştur. Ben, Abdullah b. Muhammed b. Ebu Bekirden, o babasından, o da Ayşeden, Peygamberin Kabenin binası konusunda şunu haber verdiğini duymuşumdur: “Senin kavmin İbrahimin temelleri ile yetindiler.” Salim, sika biri olup, takvası yüksek, şerefli ve çok hadis rivayet eden biriydi. Bize Muhammed b. Ömer haber verdi; dedi ki: Bize Ubeydullah b. Ömer b. Hafs anlattı; dedi ki: Hişam b. Abdülmelik, Arafatta Salim b. Abdullahı iki elbise içinde yalnız ve kilo almış olarak gördü. Hişam, “Ey Ebu Ömer! Ne yemektesin?” diye sordu. Salim, “Ekmek ve yağ.” dedi. Hişam, “Ekmek ve yağı nasıl yemeye güç yetirmektesin?” diye sordu. Salim, “Onu mayalıyorum ve iştahım çektiğinde de yiyorum.” dedi. Dedi ki: Salim bundan sonra rahatsız oldu, hatta Medineye geldiğinde de hastalığı devam etti. Bize Muhammed b. Ömer haber verdi; dedi ki: Bana Abdülhakim b. Abdullah b. Ebu Ferve haber verdi; dedi ki: Salim b. Abdullah, Zilhicce ayının sonunda, 106 senesinde vefat etti. O gün Hişam b. Abdülmelik Medinede idi. Bu sene insanlarla hac ibadetini yapmıştı. Oradan Medineye gelmiş ve Salimin vefatına rastlamıştı. Namazını da o kıldırmıştı. Bize Muhammed b. Ömer haber verdi. O da Eflah ve Halid b. el- Kasımdan şöyle dediklerini rivayet etti: Hişam b. Abdülmelik, insanların kalabalık olmasından dolayı Salimin namazını el-Bakide kıldı. Hişam, bu kadar kalabalığı el-Bakide görünce İbrahim b. Hişam el-Mahzumiye, “İnsanları 4000 kişilik kafilelere ayır.” dedi. O yüzden bu sene “dörtbinler” yılı olarak isimlendirilmiştir. Dedi ki: İnsanlar es-Saife denilen yere geldiklerinde 4000 kişi Medineden sahile doğru çıkıyordu. İnsanların ayrılış ve çıkışları es-Saifeden oluyordu. Bize Ebu Seleme b. Ubeydullah b. Abdullah b. Ömer haber verdi; dedi ki: Ben Salim b. Abdullahın oğlu Caferi, babası öldüğü gün ridasını atmış, gömleğiyle yürüdüğünü gördüm. Dedi ki: el-Kasım b. Muhammed beni ona gönderdi ve ridasını giymesini söylememi istedi. Dedi ki: Aslında el-Kasım b. Muhammed o günlerde gözleri kör olmuştu; ancak bu durum kendisine haber verilmişti.
1567. Abdullah b. Abdullah
[Abdullah b. Abdullah] b. Ömer b. el-Hattab b. Nüfeyl b. Abdüluzza b. Riyah b. Abdullah b. Kurt b. Rezah b. Adi b. Kab b. Lüey. Annesi, Safiyye bt. Ebu Ubeyd b. Mesud b. Amr b. Umeyr b. Avf b. Ukde b. Gıyere b. Avf b. Kasidir. Onun annesi de atike bt. Üseyd b. Ebül-as b. Ümeyyedir. Onun annesi de Zeynep bt. Ebu Amr b. Ümeyyedir. Abdullahın Ömer adında çocuğu olmuştur. Onun annesi, Ümmü Seleme bt. el-Muhtar b. Ebu Ubeyd b. Mesuddur. Yine Abdullahın Abdülhamid, Abdülaziz -Medine valisi olmuştur- Abdurrahman, İbrahim ve Ümmü Abdurrahman denen çocukları dünyaya gelmiştir. Bunların hepsinin annesi, Ümmü Abdullah bt. Abdurrahman b. Zeyd b. el-Hattabdır. Abdullahın Riyah adında çocuğu olmuş; annesi, Habbabe] bt. Abdullah b. Ayyaş b. Ebu Rebiadır. Abdullah b. Abdullah b. Ömer, babası Abdullah b. Ömerin vasisi idi. Bize Muhammed b. Ömer haber verdi; dedi ki: Bize Ubeydullah b. Ömer ve İsa b. Hafs haber verdiler. Onlar da Nafiden şöyle dediğini rivayet etti: Abdullah b. Abdullah b. Ömer ipek-yün karışımı (hazz) elbise giyerdi. İbn Ömer elini onun üzerine koyar, ona dayanır ve onu kerih görmezdi. Muhammed b. Ömer dedi ki: Abdullah, Medinede Hişam b. Abdülmelikin hilafetinin ilk günlerinde vefat etmiştir. Sika biri olup az hadis rivayet etmiştir.
1568. Ubeydullah b. Abdullah
[Ubeydullah b. Abdullah] b. Ömer b. el-Hattab. Annesi, ümmü veled olup Salim b. Abdullahın annesidir. Ubeydullah b. Abdullahın Ebu Bekir, Ömer, Abdullah, Muhammed ve Ümmü Ömer diye çocukları olmuştur. Bunların annesi, Ayşe bt. Abdurrahman b. Ebu Bekir es-Sıddıktir. Ubeydullahın el-Kasım, Ebu Ubeyde, Osman, Ebu Seleme, Zeyd, Abdurrahman, Hamza, Cafer -Hamza ve Cafer ikizdirler- Karibe ve Esma diye çocukları olmuştur. Bunların annesi, Ümmü Abdullah bt. el-Kasım b. Muhammed b. Ebu Bekir es-Sıddıktir. İsmail isimli bir başka çocuğunun annesi de ümmü veleddir. Bize Man b. İsa haber verdi; dedi ki: Bize Halid b. Ebu Bekir haber verdi; dedi ki: Ubeydullah b. Abdullah, Ebu Bekir diye künyelenirdi. Bize Man b. İsa haber verdi; dedi ki: Bana Halid b. Ebu Bekir anlattı; dedi ki: Ubeydullah b. Abdullahın başında beyaz bir takke gördüm. Onun üzerinde beyaz bir sarık vardı. Sarık bir karıştan fazla sarkıtılmıştı. Bize Ubeydullah b. Abdülmecid el-Hanefi haber verdi; dedi ki: Bize İsa b. Hafs anlattı; dedi ki: Ubeydullah b. Abdullah b. Ömerin üzerinde sarıya boyanmış iki elbise gördüm. İkindiden sonra onları giyerdi. Yatsı namazını onlarla kılardı. Muhammed b. Ömer dedi ki: Anlattıklarına göre, Ubeydullah b. Abdullah, Abdullah b. Abdullahtan daha yaşlı idi. ez-Zühri ondan hadis almıştır. Bize Man b. İsa haber verdi; dedi ki: Bize Halid b. Ebu Bekir haber verdi; dedi ki: Salimin, Ubeydullah b. Abdullah b. Ömerin cenazesine katıldığına şahit oldum. Ubeydullahın kabri üzerinde bir çadır vardı. Kabri üzerine su serpilmişti. Sika biri olup az hadis rivayet etmiştir.
1569. Hamza b. Abdullah
[Hamza b. Abdullah] b. Ömer b. el-Hattab. Annesi, ümmü veleddir. O, aynı zamanda Salim b. Abdullahın da annesidir. Hamza, Ebu Umare diye künyelenirdi. Kendisinden ez-Zühri hadis rivayetinde bulunmuştur. Sika biri olup az hadis rivayet etmiştir. Hamza b. Abdullahın Ömer, Ümmül-Muğire ve Abde isimli çocukları olmuştur. Hepsinin annesi; Ümmü Hakim bt. el-Muğire b. el-Haris b. Ebu Züeybdir. Hamzanın diğer çocukları Osman, Muaviye, Ümmü Amr, Ümmü Külsum, İbrahim, Ümmü Seleme, Ayşe ve Leyla ise farklı ümmü veledlerin çocuklarıdır.
1570. Zeyd b. Abdullah
[Zeyd b. Abdullah] b. Ömer b. el-Hattab. Annesi, ümmü veleddir. Zeyd b. Abdullahın Muhammed, Ümmü Humeyd, Ümmü Zeyd ve Fatıma isimli çocukları dünyaya gelmiştir. Bunların annesi, Ümmü Hakim bt. Ubeydullah b. Ömer b. el-Hattabdır. Zeydin Abdullah, İbrahim, Ömer, Fatıma ve Hafsa adında çocukları da vardır. Hepsinin annesinin ismi Hukeyme olup ümmü veleddir. Zeydin kızı Sevdenin annesi Yemenli bir ümmü veleddir. Zeyd, Abdullah b. Ömerin en büyük oğludur. Abdullah b. Ömer hayatta iken Zeyd, Kufeye yerleşti; vefat edene kadar orada kaldı. Kufe ve Yemende soyu devam etmiştir.
1571. Bilal b. Abdullah
[Bilal b. Abdullah] b. Ömer b. el-Hattab. Annesi ümmü veleddir. Bilalin Abdurrahman adında çocuğu dünyaya gelmiştir. Annesi, Huzaa kabilesinden Ümmü Said bt. Ebu Nuaym b. amir b. Seyyar b. Dubayadır.
1572. Vakıd b. Abdullah
[Vakıd b. Abdullah] b. Ömer b. el-Hattab. Annesi Safiyye bt. Ebu Ubeyd b. Mesud es-Sekafidir. Vakıd b. Abdullahın Abdullah adında çocuğu dünyaya gelmiştir. Annesi, Mahzumoğullarından Emetüllah bt. Abdullah b. Ayyaş b. Ebu Rebia b. el-Muğiredir. Bize Muhammed b. Ömer haber verdi; dedi ki: Bize İbn Ebu Zib anlattı; dedi ki: ez-Zührinin şöyle dediğini işittim: Vakıd b. Abdullah b. Ömer, es-Sükyada ihramlı iken vefat etti. İbn Ömer onu, içlerinde gömlek ve sarık bulunan beş elbise içinde kefenledi. Bize Muhammed b. Ömer haber verdi; dedi ki: Bize Abdullah b. Nafi haber verdi. O da babasından şöyle dediğini rivayet etti: Vakıd b. Abdullah es-Sükyada vefat etti, İbn Ömer namazını kıldırdı ve onu defnetti. Sonra bedevileri çağırdı ve yarış yaptırdı. Ben de “Vakıdı defnettin; şimdi de bedeviler arasında yarış yaptırıyorsun!” diye hayretimi ifade ettim. O da, “Ey Nafi! Yazıklar olsun sana! Şayet Allahın emri bir şeye galip gelmişse sen o konuda rahat ve iyimser ol.” dedi.
1573. Muhammed b. Cübeyr
[Muhammed b. Cübeyr] b. Mutim b. Adi b. Nevfel b. Abdümenaf b. Kusay. Annesi, Kuteyle bt. Amr b. el-Ezrak b. Kays b. en-Numan b. Madikerib b. Ikeb b. Kinane b. Teym b. Üsame b. Malik b. Bekir b. Hubeyyib b. Amr b. Ganm b. Tağlib b. Vaildir. Muhammed b. Cübeyrin Said adında çocuğu olmuştur. Muhammed onunla künyelenirdi. Ümmü Said, Ümmü Süleyman, Ümmü Habib, Ümmü Osman ve Hamide adında çocukları olmuştur. Bunların hepsinin annesi, Fahite bt. Adi el-Asğar b. el-Hıyar b. Adi b. Nevfel b. Abdümenaftır. Muhammedin Sehle adında kızı olmuş; annesi de Ümmü Said bt. İyad b. Adi b. el-Hıyar b. Adidir. Muhammedin Ömer, Eyyub, Eban ve Ebu Süleyman isimli çocuklarının annesi, Ümmü Eyyub bt. Sad b. Ebu Vakkastır. Muhammedin Cübeyr adındaki çocuğunun annesi Kebşe bt. Şürahbil b. Arib b. Abd Külaldır. Çocuklarından Abdurrahman, Abdullah ve Ubeyde farklı ümmü veledlerin çocuklarıdır. Bize Muhammed b. Ömer haber verdi; dedi ki: Bize Abdurrahman b. Ebüz-Zinad haber verdi; dedi ki: Muhammed b. Cübeyr ve kardeşi Nafi b. Cübeyr Medinede babalarının evine yerleşmişlerdi. Muhammed, Süleyman b. Abdülmelikin hilafetinde Medinede vefat etmiştir. Bize Muhammed b. Ömer haber verdi; dedi ki: Bize İbn Ebu Sebre anlattı. O da Ebu Malik el-Himyeriden şöyle dediğini rivayet etti: Nafi b. Cübeyri, kardeşi Muhammed b. Cafer vefat ettiği gün ridasını sırtından atıp yürürken gördüm. Muhammed sika biri olup az hadis rivayet etmiştir.
1574. Nafi b. Cübeyr
[Nafi b. Cübeyr] b. Mutim b. Adi b. Nevfel b. Abdümenaf b. Kusay. Annesi, Ümmü Kıtal bt. Nafi b. Zürayb] b. Nevfeldir. Nafi b. Cübeyrin çocukları; Muhammed, Amr ve Ebu Bekirin annesi Ümmü Said bt. İyad b. Adi b. el-Hıyar b. Adi b. Nevfeldir. Ali b. Nafiin annesi, Meymune bt. Ubeydullah b. Abbas b. Abdülmuttalib b. Haşimdir. Nafi, Ebu Muhammed olarak künyelenirdi. Bize el-Fadl b. Dükeyn haber verdi; dedi ki: Bana el-Velid b. Abdullah b. Cümey anlattı; dedi ki: Nafi b. Cübeyrin saç-sakalını siyaha boyadığını gördüm. Bize Abdullah b. Abdülmecid el-Hanefi haber verdi; dedi ki: Bize Ubeydullah b. Abdurrahman b. Mevheb haber verdi; dedi ki: Nafi b. Cübeyrin saç-sakalını siyaha boyadığını gördüm. Bize Man b. İsa haber verdi; dedi ki: Bize Ebül-Gusn Sabit b. Kays haber verdi; dedi ki: Nafi b. Cübeyrin dişlerini altın kaplama ile kapladığını gördüm. Bize Man b. İsa haber verdi; dedi ki: Bize Ebül-Gusn haber verdi: O da Nafi b. Cübeyrin sadece beyaz giydiğini gördüğünü haber verdi. Bize Man b. İsa haber verdi; dedi ki: Bize Ebül-Gusn haber verdi: O da, Nafi b. Cübeyri, alaca bir renkte başlık [kalansüve] ve beyaz bir sarık sardığını gördüğünü haber verdi. Bize Muhammed b. Ömer haber verdi; dedi ki: Bize Musa b. Ubeyde haber verdi; dedi ki: Nafi b. Cübeyri ipek elbise giyerken gördüm. Bize Man b. İsa haber verdi; dedi ki: Bize İbn Ebu Zib haber verdi. O el-Kasım b. Abbas b. Muhammedden, o da Nafi b. Cübeyrden şunu rivayet etti: Nafiye kibirli gibi görünüyor derlerdi. O da, “Vallahi! Ben eşeğe bindim. Şemle] denen giysiyi giydim. Koyun sağdım. Peygamber böyle birisine kibirli demezdi.” dedi. Bize el-Fadl b. Dükeyn haber verdi; dedi ki: Bize Muhammed b. Müslim anlattı. O da Amr b. Dinardan şöyle dediğini rivayet etti. Ayrıca bize Muhammed b. Abdullah el-Ensari ve Abdülvehhab b. Ata haber verdiler. Onlar İbn Cüreycden şöyle dediğini rivayet etti: Bize İmran b. Musa şunu haber verdi: Nafi b. Cübeyr b. Mutim hacca giderdi ve bineği de arkasından onu takip ederdi. Bize Musa b. İsmail haber verdi; dedi ki: Bize Cüveyriye b. Esma ve Abdullah b. Cafer b. Necih haber verdiler. Onlardan birisi dedi ki: Nafi b. Cübeyr, ders verdiği esnada el-Ala b. Abdurrahman el-Hurakinin halkasına oturdu. Ders bitince, “Niçin oturduğumu biliyor musunuz?” dedi. Oradakiler, “Dinlemek için oturmuşsundur.” dediler. Nafi, “Hayır; benim sizinle oturmam Allah için bir tevazu olsun diyedir.” dedi. Rivayet edenlerden diğeri de şunu anlatmıştır: Namaz vakti geldi, Nafi bir adamı imam yaptı. Namaz bitince, “Seni neden öne çıkardığımı biliyor musun?” diye sordu. Adam, “Elbette ki beni imamlık yapmak için öne geçirdin.” dedi. Nafi, “Hayır, arkanda namaz kılmamız Allah için tevazu olmasındandır.” dedi. Bize Muhammed b. Ömer haber verdi. O da Abdurrahman b. Ebüz- Zinaddan şöyle dediğini rivayet etti: Nafi b. Cübeyr, Süleyman b. Abdülmelikin hilafeti zamanında Medinede 99 senesinde vefat etmiştir. Nafi, Ebu Hüreyreden hadis rivayetinde bulunmuştur. Sika birisi idi. Kardeşinden daha çok hadis rivayet etmiştir.
1575. Ebu Bekir b. Abdurrahman
[Ebu Bekir b. Abdurrahman] b. el-Haris b. Hişam b. el-Muğire b. Abdullah b. Ömer b. Mahzum. Annesi, Fahite bt. İnebe b. Süheyl b. Amr b. Abdüşems b. Abdüvüd b. Nadr b. Malik b. Hısl b. amir b. Lüeydir. Ebu Bekirin Abdurrahman -soyu devam etmemiş- Abdullah, Abdülmelik, Hişam -soyu devam etmemiş- Süheyl -soyu devam etmemişel- Haris ve Meryem adında çocukları dünyaya gelmiştir. Bunların annesi, Sare bt. Hişam b. el-Velid b. el-Muğire b. Abdullah b. Ömer b. Mahzumdur. Ebu Bekirin Ebu Seleme -soyu devam etmemiş-, Ömer ve Ümmü Amr – o, Rubeyhadır- isimli çocukları dünyaya gelmiştir. Bu üçünün annesi Karibe bt. Abdullah b. Zema b. el-Esved b. Abdülmuttalib b. Esed b. Abdüluzza b. Kusaydır. Onun annesi de Zeynep bt. Ebu Seleme b. Abdülesed b. Hilal b. Abdullah b. Ömer b. Mahzumdur. Onun annesi de Peygamberin zevcesi, Ümmü Seleme bt. Ebu Ümeyye b. el-Muğiredir. Ebu Bekirin Fatıma adındaki kızının annesi, Rumeyse bt. el-Velid b. Talebe b. Kays b. asım el-Minkaridir. Muhammed b. Ömer şunu söylemiştir: Ebu Bekir, Ömerin halifeliği döneminde dünyaya gelmiştir. Çok namaz kıldığı ve çok faziletli olduğu için kendisine “Kureyşin rahibi” denilirdi. Gözleri görmüyordu ve ismi yoktu. Künyesi onun ismi idi. Cemel savaşında Urve b. ez-Zübeyr ile birlikte yaşlarının küçüklüğünden dolayı geri çevrilmişlerdi. Ebu Bekir, Ebu Mesud el-Ensariden, Ayşeden ve Ümmü Selemeden hadis rivayetinde bulunmuştur. Sika ve fakih birisi olup çok hadis rivayet etmiştir. alim, akıllı, yüce ahlaklı ve cömert biriydi. Bize Ebu Üsame Hammad b. Üsame haber verdi. O da Hişam b. Urveden şöyle dediğini rivayet etti: Ebu Bekir b. Abdurrahmanın üzerinde yün-ipek karışımı bir elbise gördüm. Bize Man b. İsa haber verdi; dedi ki: Bize Muhammed b. Hilal anlattı: O da Ebu Bekir b. Abdurrahmanın bıyıklarını çok kısaltmadığını gördüğünü ve bıyığından güzel bir şekilde aldığını rivayet etti. Bize Abdülmelik b. Amr Ebu amir el-Akadi haber verdi; dedi ki: Bize Abdullah b. Cafer anlattı. O da Osman b. Muhammedden şunu rivayet etti: Urve, Beni Musabın malından, Ebu Bekir b. Abdurrahman b. el-Harise bir mal emanet etmişti. Bu mal veya malın bir kısmı Ebu Bekirin yanında iken telef oldu. Urve, “Onu ödemene gerek yoktur, sen güvenilir bir insansın.” diye haber gönderdi. Ebu Bekir, “Evet, doğru benim ödememe gerek yoktur; fakat, benim emanete riayet etmediğimi Kureyşe anlatmaya hakkın yoktur.” dedi ve kendisine ait mallardan satarak onun parasını ödedi. Muhammed b. Ömer haber verdi; dedi ki: Bana Abdülhakim b. Abdullah b. Ebu Ferve anlattı; dedi ki: Ebu Bekir, evin hamamına girmiş ve orada aniden vefat etmiştir. Bize Muhammed b. Ömer haber verdi; dedi ki: Bana Abdullah b. Cafer anlattı; dedi ki: Ebu Bekir b. Abdurrahman ikindi namazını kıldı; evin hamamına girdi ve orada düştü. Şöyle demeye başladı: “Vallahi günümün erken vaktinde yeni bir şey yapmadım.” Ravi “Güneş battı mı bilmiyorum” sözünü de ilave etti. Ebu Bekir 94 senesinde Medinede vefat etti. Muhammed b. Ömer şöyle demiştir: Bu seneye “fakihler yılı” denir. Çünkü pek çok fakih vefat etmiştir. Muhammed b. Ömer şöyle demiştir: Abdülmelik b. Mervan ona çok ikram eder ve çok değer verirdi. Velid ve Süleymana da ona ikram etmeleri tavsiyesinde bulunmuştur. Abdülmelik, “Ben Medinede hoşuma gitmeyen durumlardan dolayı bir şeyler yapmayı düşünmüştüm. Ebu Bekir b. Abdurrahmanı düşündüm; ondan haya ettim ve bu işi yapmaktan vazgeçtim.”
1576. İkrime b. Abdurrahman
[İkrime b. Abdurrahman] b. el-Haris b. Hişam b. el-Muğire b. Abdullah b. Ömer b. Mahzum. Annesi Fahite bt. İnebe b. Süheyl b. Amr b. Abdüşems b. Abdüvüd b. Nadr b. Malik b. Hısl b. amir b. Lüeydir. İkrime b. Abdurrahmanın Abdullah el-Ekber adında bir çocuğu olmuştur. Annesi atike bt. Abdullah b. Abdullah b. Ebu Ümeyye b. el-Muğiredir. İkrime b. Abdurrahmanın diğer oğlu Muhammedin annesi Ümmü Seleme bt. Abdullah b. Ebu Amr b. Hafs b. el-Muğiredir. Abdullah el-Asğar ve el-Haris adındaki oğullarının annesi, Abdullah b. Ebu Amr b. Hafs b. el-Muğirenin kızıdır. Osman adındaki oğlunun annesi, Ümmü Abdurrahman bt. Abdurrahman b. Abdullah b. Zema b. el-Esveddir. Ümmü Said künyeli kızının annesi ise ümmü veleddir. İkrime, Ebu Abdullah olarak künyelenirdi. Yezid b. Abdülmelik döneminde Medinede vefat etmiştir. Sika bir ravi olup az hadis rivayet etmiştir.
1577. Muhammed b. Abdurrahman
[Muhammed b. Abdurrahman] b. el-Haris b. Hişam b. el-Muğire b. Abdullah b. Ömer b. Mahzum. Annesi Fahite bt. İnebe b. Süheyl b. Amrdır. Muhammed b. Abdurrahmanın el-Kasım adındaki oğlu ve el-Fahite adındaki kızının annesi, el-Haris b. Abdümenat b. Kinaneoğullarından Ümmü Ali bt. Yesar b. Kays b. el-Haristir. Çocuklarından Halid, Ebu Bekir, Seleme, Hişam, Hanteme ve Ümmü Hakimin anneleri ise Ümmü Seleme bt. Abdullah b. Ebu Ahmed b. Cahştır. Ez-Zühri, Muhammed b. Abdurrahmandan hadis rivayetinde bulunmuştur. Sika bir ravi olup az hadis rivayet etmiştir.
1578. el-Muğire b. Abdurrahman
[el-Muğire b. Abdurrahman] b. el-Haris b. Hişam b. el-Muğire. Annesi, Suda bt. Avf b. Harice b. Sinan b. Ebu Harise b. Mürre b. Nüşbe b. Gayz b. Mürredir. el-Muğire, Ebu Haşim olarak künyelenirdi. el-Muğire b. Abdurrahmanın el-Haris, Muaviye ve Suda adında çocukları olmuştur. Bunların annesi Mürreoğullarından Ümmül-Benin bt. Habib b. Yezid b. el-Haristir. Diğer çocukları Uyeyne ve Ümmül-Beninin annesi el-Faria bt. Said b. Uyeyne b. Hısn b. Huzeyfe b. Bedr el-Fezaridir. İbrahim ve el-Yesaın annesi, ümmü veleddir. Yahya ve Selmanın annesi ümmü veleddir. Abdurrahman, Hişam ve Ebu Bekirin annesi; Cafer b. Kilaboğullarından Ümmü Yezid bt. el-Eşastır. Osman, Sadaka ve Rubeyhanın annesi, Kelb kabilesinden Uleym b. Cenaboğullarından el-Behim bt. Sadaka b. Şuaystır. Muhammedin annesi Ümmü Halid bt. Halid b. Muhammed b. Abdullah b. Züheyr b. Ebu Ümeyye b. el-Muğiredir. Ümmül-Beninin annesi, Ümmül-Benin bt. Abdullah b. Hanzale b. Ubeyde b. Malik b. Caferdir. Raytanın annesi Karibe bt. Muhammed b. Abdullah b. Ebu Ümeyyedir. Hafsa ve atikenin anneleri Ümmül-Benin bt. Vaki b. Hikme b. Necebe b. Rebia b. Riyahtır. aminenin annesi ise ümmü veleddir. Muhammed b. Ömer şunu söylemiştir: el-Muğire, Şama birkaç defa savaşmak için çıktı. Rum topraklarında hapsedilen Meslemenin askerleri içerisinde idi. Hatta onları Ömer b. Abdülaziz durdurdu. Gözü kör oldu. Sonra Medineye döndü ve orada öldü. Uhudda şehidlerle beraber defnedilmeyi vasiyet etti; ancak ailesi onu el-Bakie defnetti. Kendisinden rivayette bulunulmuştur. Kendisi sika olup hadisleri azdır. Sadece Peygamberin gazveleri ile alakalı rivayetleri vardır. Bunları da Eban b. Osmandan rivayet etmiştir. Meğazi onun yanında çokça okunmuştur. Bize de onları öğretmeyi emrederdi.
1579. Ebu Said b. Abdurrahman
[Ebu Said b. Abdurrahman] b. el-Haris b. Hişam b. el-Muğire. Annesi, el-Haris b. Kelboğullarından Ümmü Resen bt. el-Haris b. Abdullah b. el- Husayn Zül-Gussadır. Ebu Saidin Muhammed adında çocuğu olmuştur. Annesi Meymune bt. Ubeydullah b. Abbas b. Abdülmuttalibdir. el-Velid adında çocuğu olmuştur. Annesi Ümame bt. Abdullah b. el-Husayn Zül-Gussa el- Harisidir. Ebu Said, Yezid b. Muaviyenin halifeliği döneminde 63 senesi Zilhicce ayında Harre gününde öldürülmüştür.