439. Umeyr b. Vehb b. Halef
[Umeyr b. Vehb b. Halef] b. Vehb b. Huzafe b. Cümah. Ebu Ümeyye diye künyelenir. Annesi, Ümmü Sühayle bt. Haşim b. Süayd b. Sehmdir. Umeyrin şu çocukları oldu: 1. Vehb b. Umeyr Cümahoğullarının efendisi idi 2. Ümeyye 3. Übey Bunların annesi ise, Rukayka -Halide olduğu da söylenir- bt. Kelede b. Halef b. Vehb b. Huzafe b. Cümahtır. Umeyr b. Vehb müşriklerle beraber Bedire katılmış ve onlar onu Resulallahın ashabı hakkında tahminde bulunması ve kendilerine onların sayısını getirmesi için öncü olarak göndermişlerdi. O da (bunu) yapmıştı. O Kureyşin Bedirde Resulallah ile karşılaşmasının engellenmesi için istekliydi. (Müslümanlarla) karşılaştıklarında da, onun oğlu Vehb, Bedir gününde esir edilenler içerisinde ortaya çıktı. Onu Rifaa b. Rafi b. Malik ez-Züraki esir etti. Umeyr Mekkeye geri döndü de, Safvan b. Ümeyye, kendisiyle beraber el-Hicrde bulunduğu sırada ona şöyle dedi: Senin borcun benim üzerime, senin aile fertlerin(in geçimi) benim üzerime, yaşadığım sürece onlara bakarım ve sana şunu ve şunu veririm. Eğer sen kendisini öldürmek maksadıyla Muhammede çıkarsan! O da bu konuda onunla anlaştı. Dedi ki: “Ona varmamda benim onun yanında bir mazeretim var. Oğlumun fidyesi konusunda geldim. derim.” Bunun üzerine Medineye geldi. Resulallah ise (o sırada) mescidde bulunuyordu. Umeyr üzerinde kılıç bulunduğu halde içeri girdi. Resulallah da onu gördüğünde şöyle dedi: “Doğrusu o bir ihanet istiyor. Allah ise onunla bunun arasında bir engeldir!” Sonra o Resulallaha sevgi göstermek için gitti. Ona, Senin bu silahla ne işin var? dedi. Resulallaha , Girdiğimde o bana üzerimde unutturuldu! dedi. Ne için geldin? diye sordu. Oğlumun fidyesi konusunda geldim! dedi. Resulallah , “(Ama) Safvan b. Ümeyyeye el-Hicrde ne (sözü) verdin?” dedi. Umeyr, Ona ne (sözü) verdim? dedi. Resulallah , “Sen ona, sana şunu ve şunu vermesi şartıyla ve senin borcunu ödemesi ve aile fertlerinin erzakını senin için karşılaması şartıyla beni öldürme (sözü) verdin!” dedi. Bunun üzerine Umeyr şöyle dedi: Şehadet ederim ki, Allahtan başka ilah yoktur ve sen Allahın Resulüsün. (İşte) vallahi ya Resulallah! Buna benden ve Safvandan başka hiç kimse muttali olmadı. Ben biliyorum ki Allah bunu sana haber verdi! Resulallah da, “Kardeşinize (isteği konusunda) kolaylık sağlayın ve kendisi için esirini serbest bırakın!” dedi. Bunun üzerine onun için oğlu Vehb b. Umeyr fidyesiz olarak serbest bırakıldı. Umeyr Mekkeye geri döndü ve Safvan b. Ümeyyeye yaklaşmadı. Safvan da onun Müslüman olduğunu anladı. Onun Müslümanlığı güzel olmuştu. Sonra Medineye hicret edip Peygamber ile beraber Uhuda ve bundan sonraki seferlere katıldı. Bize Affan b. Müslim haber verdi; dedi ki: Bize Hammad b. Seleme anlattı; dedi ki: Bize Sabit haber verdi. O İkrimeden şunu rivayet etti: Umeyr b. Vehb, Bedir gününde çıkıp ölülerin içerisine düştü. Onu yaralayan kişi kılıcı alıp onun karnına koydu. Nihayet çakıl taşları içinde kılıcın gıcırdamasını işitti ve onu öldürmüş olduğunu zannetti. Umeyr gecenin soğukluğunu hissettiğinde de (az) bir ayılma ile ayılıp sürünmeye başladı. Nihayet ölülerin arasından çıktı da, Mekkeye geri dönüp yaradan kurtuldu. [Ravi] dedi ki: (Sonra) o bir gün Safvan b. Ümeyye ile birlikte el-Hicrde iken şöyle dedi: Vallahi, doğrusu ben, kolu güçlü, demir aleti iyi, koşu yarışçısı olan bir kişiyim. Şayet aile fertlerim(in geçimi) ve üzerimdeki bir borç olmasa, elbette kendisini kırıp geçirmek maksadıyla Muhammede varırdım! Safvan da, O halde senin aile fertlerin(in geçimi) benim üzerime (olsun) ve senin borcun benim üzerime (olsun)! dedi. Umeyr de gidip kılıcını aldı. Nihayet (Peygamberin mescidine) girdiği zaman, Ömer b. el- Hattab onu görüp ona doğru kalktı. Onun kılıcının askılarını tutup onu Resulallaha getirdi. O da, yüksek sesle bağırıp Böyle mi yapıyorsunuz, dininize girmek için gelen kimseye! dedi. Resulallah ise, “Ya Ömer, onu bırak!” dedi. O, Günaydın! dedi. Resulallah , “Allah, bize onu ondan daha hayırlı olanla değiştirdi, es-Selam!” dedi. Resulallah , “Senin işin ve Safvanın işi söylediğiniz (şu) husustur!” deyip ona ikisinin söyledikleri şeyi şöyle haber verdi: “Sen, Şayet aile fertlerim(in geçimi) ve üzerimdeki bir borç olmasaydı, elbette kendisini kırıp geçirmek maksadıyla Muhammede varırdım! dedin. Safvan da, Senin ailenin fertleri(nin geçimi) ve senin borcun benim üzerime (olsun)! dedi!” O, Kim sana bunu haber verdi? (İşte) vallahi, bizimle beraber üçüncü bir kişi yoktu! dedi. Resulallah , “Bana Cebrail haber verdi!” dedi. O şöyle dedi: Sen bize gök ehlinden haber verirdin de, biz tasdik etmezdik ve sen bize yer ehlinden haber veriyorsun, şehadet ederim ki, Allahtan başka ilah yoktur ve Muhammed onun kulu ve Resulüdür! Muhammed b. Ömer dedi ki: Umeyr b. Vehb, Ömer b. el-Hattabtan sonra (yaşamaya) devam etti.
440. Hatıb b. el-Haris
[Hatıb b. el-Haris] b. Mamer b. Habib b. Vehb b. Huzafe b. Cümah. Annesi, Kuteyle bt. Mazun b. Habib b. Vehb b. Huzafe b. Cümahtır. Mekkede Müslümanlığı eski bir kişidir. İkinci Habeşistana hicretine katıldı. Beraberinde hanımı Fatıma bt. el-Muhallil b. Abdullah b. Ebu Kays b. Abdüvüd b. Nasr b. Malik b. Hisl b. amir b. Lüey de vardı. Musa b. Ukbe, Muhammed b. İshak ve Hişam b. Muhammed b. es-Saib, Fatıma bt. el-Muhallil diyorlardı. Hişam ise, Ümmü Cemil diyordu. Habeşistana hicrette Hatıb ile beraber -Hatıb b. el-Harisin- oğulları Muhammed ve el- Haris de vardı. (sonra) Hatıb Habeşistanda öldü. Hanımı ve iki oğlu hicretin 7. senesinde iki geminin birinde getirildi. Bunun hepsini, Musa b. Ukbe, Muhammed b. İshak, Ebu Maşer ve Muhammed b. Ömer hep beraber rivayetlerinde zikrettiler. Hatıbın bir de Abdullah (adlı) bir çocuğu oldu. Onun annesi ise bir ümmü veled olan Cehiredir.
441. Kardeşi Hattab b. el-Haris
[Hattab b. el-Haris] b. Mamer b. Habib b. Vehb b. Huzafe b. Cümah. Onun annesi de, Kuteyle bt. Mazun b. Habib b. Vehb b. Huzafe b. Cümahtır. Müslümanlığı eski bir kişi idi ve İkinci Habeşistan hicretine katıldı. Beraberinde hanımı Fükeyhe bt. Yesar el-Ezdi de vardı. O Ebu Ticranın kız kardeşidir. Hattab Habeşistanda öldü. Hanımı iki gemiden birinde getirildi. Hattabın Muhammed (adında) çocuğu vardı.
442. Süfyan b. Mamer
[Süfyan b. Mamer] b. Habib b. Vehb b. Huzafe b. Cümah. Hişam b. Muhammed b. es-Saib, Süfyanın annesi, Yemen halkındandır. dedi. Buna (başka bir bilgi) ilave etmedi ve onu (Süfyanın annesini) (kimseye) nisbet etmedi. Muhammed b. Ömer ise, Süfyan b. Mamerin annesi, Şürahbil b. Hasenenin annesi olan Hasenedir. dedi. Muhammed b. İshak ise şöyle dedi: Bilakis Şürahbilin annesi olan Hasene, Süfyan b. Mamerin hanımıdır ve onun ondan -Süfyan b. Mamerin iki oğlu olan- Halid ve Cünade (adlı) çocukları oldu. Süfyan, Mekkede Müslümanlığı eski bir kişi idi ve İkinci Habeşistan hicretine katıldı. Beraberinde iki oğlu Halid ve Cünade ve Şürahbil b. Hasene de vardı. O, onun annesi Haseneyi de Habeşistana hicret ettirdi. Bu (bilgiler), kendilerinden her birinin rivayeti nevinden zikrettiğimiz şeylere göre, Muhammed b. İshak ve Muhammed b. Ömerin rivayetinde vardır. Musa b. Ukbe ve Ebu Maşer ise, Habeşistana hicrette, ne Süfyan b. Mameri, ne de onun çocuklarından hiç birini zikretmedi.
443. Nübeyh b. Osman
[Nübeyh b. Osman] b. Rebia b. Vehban b. Huzafe b. Cümah. Muhammed b. Ömer dedi ki: O Mekkede Müslümanlığı eski bir kişi idi. İkinci Habeşistan hicretine katıldı. Muhammed b. İshakın rivayetinde ise, Habeşistana hicret eden, onun babası Osman b. Rebiadır. Allah doğrusunu en iyi bilendir. Musa b. Ukbe ve Ebu Maşer ise rivayetlerinde Habeşistana hicret edenler içerisinde o ikisinden hiçbirini zikretmedi.