52. Utbe b. Gazvan
[Utbe b. Gazvan] İbn Cabir b. Vehb b. Nüseyb b. Zeyd b. Malik b. el-Haris b. Avf b. Mazin b. Mansur b. İkrime b. Hasafe b. Kays b. Aylan b. Mudar. Künyesi Ebu Abdullahtır. İbn Sad dedi ki: Bazılarının onu “Ebu Gazvan” künyesi ile çağırdıklarını duydum. Uzun boylu, güzel bir adamdı. Erken dönemde Müslüman olmuştu. İkinci Habeşistan hicretine katılmıştı. Allah Resulünün ashabı arasında zikri geçen okçulardan idi. Bize Muhammed b. Ömer haber verdi; dedi ki: Bana Cübeyr b. Abdullah ile İbrahim b. Abdullah, Utbe b. Gazvanın çocuğundan naklen şunu anlattılar: Utbe b. Gazvan, kırk yaşında iken hicret edip Medineye geldi. Bize Muhammed b. Ömer haber verdi; dedi ki: Bize Hukeym b. Muhammed, babasının şöyle dediğini haber verdi: Utbe b. Gazvan ile Utbenin mevlası Habbab, Medineye hicret ettiklerinde Abdullah b. Seleme el-Aclaniye konuk oldular. Bize Muhammed b. Ömer, Musa b. Muhammed b. İbrahimden naklen, [Musanın] babasının şöyle dediğini haber verdi: Allah Resulü , Utbe b. Gazvan ile Ebu Dücaneyi kardeş ilan etti. Bize Muhammed b. Ömer haber verdi; dedi ki: Bana Cübeyr b. Abdullah ile İbrahim b. Abdullah şunları anlattılar: Ömer b. el-Hattab, Utbe b. Gazvanı Basraya vali tayin etti. Basrayı şehir haline getiren ve planlamasını yapan odur. Ondan önce orası kasabaydı. [Ayrıca] o, kamışlarla mescit inşa ettirdi. Muhammed b. Ömer dedi ki: Deniliyor ki Utbe b. Gazvan, Sad b. Ebu Vakkas ile beraberdi. Sad, Ömerin [Utbeyi Basra taraflarına göndermesini] emrettiği mektubu doğrultusunda onu Basraya yönlendirdi. Basrada altı ay valilik görevinde bulunduktan sonra Medinede Ömerin huzuruna geldi. Ömer onu vali olarak tekrar Basraya gönderdi. Ömer b. el-Hattabın halife olduğu dönemde hicretin 17. senesinde elli yedi yaşında iken Basrada öldü. Onu bir karın ağrısı tutmuştu. “Madinü Beni Süleym” denilen yerde vefat etti. Hizmetçisi Süveyd, onun malını ve terekesini Ömer b. el-Hattaba getirdi.
53. Utbe b. Gazvanın Mevlası Habbab
Künyesi Ebu Yahyadır. Allah Resulü onunla Hıraş b. es-Sammenin mevlası Temimi kardeş ilan etti. Bedir, Uhud, Hendek ve bütün seferlere Allah Resulü ile birlikte katıldı. Elli yaşında iken hicretin 19. senesinde vefat etti. Cenaze namazını Medinede Ömer b. el-Hattab kıldırdı.