Ilim; Dünyevi yaşantımıza bir anlam verebilmek, daha mükkemel bir yaşam sürdürmek ve amacına yönelik; Okumayla, deneyle, gözlemle elde edilen bilgidir. Bilgi; Aydınlıktır, olgunluktur, kendini bilmektir, söz sahibi olmaktır, ölümsüzlüktür yani kısacası cehaletin karşıtıdır.
Şahı Merdan Ali; “Cehaleti, ilimle geri çevirin. Ilim, insanı akla götürür; Kim ilim öğrenirse olgunlaşır, akıllanır. Ilim; Ruhu diriltir, aklı aydınlatır ve cehaleti öldürür” buyurmaktadır.
Ilim, bitip tükenmeyen sonsuz bir hazinedir. Ilim, sadece öğrenen kişiye yani sahibine değil tüm insanlık ve canlı alem için faydalıdır. Çünkü doğruyla yanlışı birbirinden ayırmanın en önemli vasıta, ilimdir. Ilim, insanların yücelmesine vesile olan bir fazilettir.
Bilim, araştırmaya dayalı ve araştırma sonucu elde edilen bir bilgi olgusudur: Gözle gören, ellen tutulmayı gerektiren deney, düşünce ve gözleme aracılığıyla sistematik bir biçimde incelenmesini kapsayan bilgi ve pratik çalışmaların bütünüdür. Yanılma ihtimali olabilir. çünkü bilgi ile alakalıdır. Ilim de ise, kesinliğin ve yanılmanın yerini inanç alır. Dolayısıyla ilim ile bilim, birbirini tamamlar. Bilimin eksikliğini, ilim tamamlar.
Ilim, sözlük anlamı; Bilmek, şuurda hasıl olmak, sağlam ve kesin bir biçimde, bir olayın gerçeğini bilmek“ gibi anlamlara gelir. Kelam ilminde, zahir ve batın olaylara uygun olan kesin inanç bilgisidir. Akli ve hissi(duyulara dayalı) mevzuuna giren, yanılmaya ihtimal vermeyen ve her olayın tanımasını sağlayan sıfattır. Yani ilim kalp ve tasdik(akıl) ile alakalıdır.
Şahı Merdan Ali akılla ilgili; „Dinle bağdaşmayan bir akıl akıl değildir, akıl ile bağdaşmayan bir din din değildir“ demiştir.
Ilmin faydaları
Cehaletin önüne geçmektir, nefsini kötü isteklerden korumaktır, dünyevi davranış ve hareketlerimizde olgunlaşmaktır, konuşma-hitapta olgunlaşmaktır, güven ve itibardır. Yani kısacası insanoğlunun, kendi kendini olgunlaştırıp mükkemel hale getirmesidir. Böylece insanlara, her haliyle örnek olması ve aynı zamanda ilmiyle kendini ölümsüz hale getirmesidir.