Her can istediği zaman, istediği an ve istediği yerde Hakkın huzurunda kendi vijdan hesabını yapabilir. Cemalimizi nereye dönersek dönelim orada, Allah vardır ve orası Hakk meydanıdır.
En makbul ibadet tenha, kimselerin görmediği, rahatsızlık verilmediği, iç dünyamızla başbaşa kaldığımız ve Hakkın huzurunda tek şahidimiz, kendi vijdanımızdır.
Insanın bedenindeki hüküm, yanlız vijdana mahsustur. Eğer vijdan huzurlu, rahat ise o zaman bedendeki tüm azalar rahat ve huzur içindedir. Çünkü hiç bir hükmün geçmediği yer, insanın kendi vijdanıdır.
Kişinin gerçeği olan Vijdan hakkında, Aşık Haşimi şöyle buyurmaktadır…
Vijdan mahkemesi şahit istemez,
Ne sorarsan kendi vijdanından sor.
Insanlığa hiç bir zorluk çıkarmaz,
Ister isen bunu vijdanından sor.
Okumakla öğrenilmez bu kitab,
Yarğıçmı var kimse edemez hitab,
Olmak istiyorsan bir yola turab,
Düşünen mantığın dergahınan sor.
Kişi vijdanıyla olsun baş başa,
Saparsa mantıktan tez gelir tuşa,
Haşimiyem seni tutsalar taşa,
Gerçekler yolunu üstadından sor.
Dolayısıyla vizdanımız, en büyük şahidimizdir. Vijdan, kabul etmediği müdetce düşüncenin emredip dilin söylediğinin hiç bir hükmü yoktur.
Korku ile, emir ile, fetva ile, vs. Allaha varılmaz ve hakikatler bulunmaz. Çünkü aradığımız Allah göstermelik mekanlarda, meydanlarda, mabudlarda, vilalarda değildir insanın kendi gönlündedir.
Özüne varana, nefsine hakim olana, ilim ve bilim ışığını rehber edinen yüreklere, Allah eyvallah. Selam ile duamız olsun.