Hızır inancı
Bozatlı Hızır; Içenlere ölmezlik veren, Ab-ı Hayat içmiş bulunan ve insanların dar zamanlarında imdadına koşan manevi yardımcıdır.
Alisin, Velisin hemde Hızır nebisin. Gönülden çağrılınca, heryerde hazır ve nazırsın. Nefs için çağıranı ancak sen bilirsin, ya Bozatlı Hızır! Medet, mürvet…
Hızır nebiye atfedilmiş olan Hızır orucu, günümüzde geniş bir çoğrafyada belirliliğini göstermektedir.
Bozatlı Hızırın, Nebi ve Velilik gibi manevi değeri vardır…
Birden çok inançlarda, kabul gödüğü gibi;
* Zorda kalanların yardımına koşan, insanların dileklerini yerine getiren,
* Kalbi temiz, iyilik sever insanlara yardım eden,
* Uğradığı yerlere bolluk, bereket getiren,
* Dertlere derman, hastalara şifa veren,
* Uğur, bereket ve kısmetin sembolüdür.
Hızır nebi, iki cihan ilmini yani zahir ile batın ilmini ve Musa ise, zahir ilmini temsil eder.
Alevi öğretisine göre Dört Kapının sonuncusu, Sırr-ı Hakikat kapısıdır. Hızır nebi, Allahın hakikat ilmine yani Ledün Ilmine erişerek Musaya mürşidlik yapmış ve Onu irşad etmiştir.
Hz.Musanın Allahın peygamberi olmasına rağmen, Hızır nebinin bildiklerini bilememiştir veya Onun bildiği Ledün Ilmine vakıf olamamıştır. Bu da Allahın ilminin, sınırsız olduğunu göstermektedir.
Zulmet deryasını nur edip gelen,
Hızır Ilyas, Şahı Merdan Alidir.
Gariban mazlumun halini bilen,
Hızır Ilyas, Şahı Merdan Alidir.
Şükrü Metin Baba
Dörtlükte anlatıldığı gibi Alevi inancında Bozatlı Hızır, Şahı Merdan Alidir. Yada Şahı Merdan Alinin insanlara, anında yardımcı olması için gönderdiği yanıbaşımızdaki temsilçisidir.
Bozatlı Hızır, Alevilere göre; Kimi zaman bir melek, kimi zaman bir kurtarıcı ve bir dehadır. Dolayısıyla Aleviler, misafiri Hızırla, Hızırı da Şahı Merdan Ali ile bir tutmuşlardır.
Çok günah işledim senin katında,
Eriş Şah-ı Merdan sen imdad eyle.
Kul daralmayınca Hızır yetişmez,
Yetiş Hızır Nebi sen imdad eyle.
Fakir Edna
Hızır nebi ve oruçla ilgili kaynaklar…
1. Kaynak.
Hızır nebi ile ilgili ayetler.
1- Enam Suresi 37. Ayet; Dediler ki; Ona rabbinden bir mucize indirilseydi ya! Deki; Kuşkusuz, Allah bir mucize indirmeye kadirdir. Fakat çokları bilmiyorlar.
2- Enam Suresi 37. Ayet; Zekeriyya, Yahya, Isa ve Ilyas… Hepsi iyilik ve barış için çalışanlardandırlar.
3- Saffat Suresi 123. Ayet; Ilyas da elbette ki peygamberlerdendir.
4- Saffat Suresi 130. Ayet; Selam olsun, Ilyasa!
5- El Kehf Suresi 60. Ayet; Bir zaman Musa, genç dostuna şöyle demişti: Iki denizin birleştiği yere kadar, hiç durmadan yürüyeceğim yahut da seneler harcayacağım.
6- El Kehf Suresi 61. Ayet; Bu ikisi, iki denizin birleştiği yere vardıklarında, balıklarını unuttular. Bunun üzerine balık da denizde bir deliğe doğru yola koyuldu.
7- El Kehf Suresi 62. Ayet; Orayı geçtiklerinde Musa, genç arkadaşına dedi ki; „Hadi, getir şu sabah yemeğimizi. Vallahi bu yolculuğumuz yüzünden epey çektik.“
8- El Kehf Suresi 63. Ayet; Genç adam; Bak sen şu işe, hani kayaya sığınmıştık ya, işte o sırada balığı unuttum. Onu hatırlamamı bana unutturan, şeytandan başkası değildi. Balık, denizin içinde acaip bir biçimde yolunu tuttu.
9- El Kehf Suresi 64. Ayet; Musa; Arayıp durduğumuz işte o idi, dedi. Bunun üzerine kendi izlerini sürerek gerisingeri döndüler.
10- El Kehf Suresi 65. Ayet; Derken, katımızdan kendisine bir rahmet verdiğimiz ve tarafımızdan kendisine bir ilim öğrettiğimiz kullarımızdan bir kulu buldular.
11- El Kehf Suresi 66. Ayet; Musa ona dedi ki; Doğru yol (rüşd) olarak sana öğretilenden bana öğretmen için sana tabi olabilir miyim? vs.
12- El Kehf Suresi 60tan 82ye kadar olan Ayetler, Musa ile Hızır nebiyle ilgili ayetlerdir.
Oruçla ilgili ayetler…
1- Insan Suresi 7. Ayet; Onlar, verdikleri sözü tam bir biçimde yerine getirirler ve kötülüğü salgın olan bir günden korkarlar.
2- Insan Suresi 8. Ayet; Yoksula, yetime ve esire, yemeği severek yedirirler.
3- Insan Suresi 9. Ayet; Biz size yalnız ve yalnız Allah rızası için yediriyoruz. Sizden ne bir karşılık, ne de bir teşekkür istemiyoruz.
Kuran Ayetlerinin Meal kaynağı, Yaşar Nuri Öztürk
2. Kaynak…
Bir gün, İmam Hasan ile İmam Hüseyin hastalanır. Ateşler içinde bir şey yiyip, içmeyip baygın olarak yatarlarmış. Fatma-tüz Zehra Ana, çocukların bu haline çok üzülür ve babası Muhammed Mustafaya gider. Ya babam, ya Allahın Resulü! Hasan ile Hüseyin çok hasta ateşler içinde yanmaktadırlar, acılarına dayanamıyorum. Ben, ne yapacağım? diye kendisine dertlenmiş.
Hz.Muhammed Mustafa, cevaben; Kızım, niyet edin ve 3 gün, adak orucu tutun demiş. Fatma-tüz Zehra Ana, eve gider ve durumu Şahı Merdan Aliye anlatır. Şahı Merdan Ali ile birlikte niyet ederek, 3 günlük adak orucu tutmuşlardır.
3. Kaynak…
Hızır orucu, Nuhun tufanında geçer.
Hz.Nuhun gemisi tufana kapıldığında, geminin kurtulması için Hızır nebiyi çağırır. Tufandan sağ selim kurtulduklarında, üç gün oruç adak etmiştir. Dolayısıyla Nuhun gemisi, tufandan kurtulunca üç günlük adak orucunu tutmuşlardır.
Sonuç itibariyle Bozatlı Hızır Orucu; Her yıl Şubat ayının ikinci haftası, Salı günü başlar ve Perşembe günü, Cem ibadet erkanıyla tamamlanır. Mevcut tarihlere bağlı kalarak Hızır oruç erkenımızı, yerine getirmeliyiz. Benlikten bizliğe geçmenin yolu, ikrarda gönül birliğinden geçer. Dolayısıyla niyet önemlidir fakat birlik ve beraberlik içinde hareket etmek daha önemlidir.
Işte insanlar dar günlerinde Hızır yetişsin diye, Cenab-ı Hakkın rızası hürmetine, Muhammed Ali keremine, Ehli Beyit aşkına ve Evliya Enbiya hürmetine oruç tutarlar.