"Enter"a basıp içeriğe geçin
Filter by Kategoriler
Kuran-ı Kerim
Hadisler ve İslam Tarihi
Alevilik
İncil
Tevrat
Avesta
Mitoloji
Diğer Kitaplar

122. Ebül-Heysem b. et-Teyyihan

[Ebül-Heysem b. et-Teyyihan]ın esas adı, Maliktir. Kendisi, Abdüleşheloğullarının anlaşmalısı olan Beli b. Amr b. el-Haf b. Kudaa kabilesindendir. Bu konuda, Musa b. Ukbe, Muhammed b. İshak, Ebu Maşer ve Muhammed b. Ömer ittifak etmişlerdir. Ancak, Abdullah b. Muhammed b. Umare el-Ensari, onlara muhalefet ederek Ebül-Heysemin bizzat Evs kabilesinden olduğunu zikretmiş ve onu; “Ebül-Heysem b. et- Teyyihan b. Malik b. Amr b. Zeyd b. Amr b. Cüşem b. el-Haris b. el-Hazrec b. Amr” olarak tanıtmıştır. Amr, en-Nebit b. Malik b. Evstir. Onun annesi ise, Leyla bt. Atik b. Amr b. Abdülalem b. amir b. Zeura b. Cüşem b. el-Haris b. el-Hazrec b. Amrdır. Amr, en-Nebit b. Malik b. Evstir. Ebül-Heysem şöyle derdi: “Eğer benden bir tezek bile ayrılmış olsa ben yine de ona bağlanırım. Benim dirilerim de ölülerim de Abdüleşhele aittir.” Hem Ebül-Heyseme, hem de -kendisinden başka çocuğu olmayan- kızı Ümeymeye varis olan, ed- Dahhak b. Halife el-Eşhelidir. ed-Dahhak, Abdüleşheloğullarının büyük dedeleri itibariyle onların en yakını olarak ikisinin varisi oldu. Ebül-Heysem ile kardeşi Ubeyd, Amr b. Cüşemin son çocukları olduklarından onların vefatıyla kendilerinden hayatta olan hiç kimseleri kalmamıştır. Muhammed b. Ömer dedi ki: Ebül-Heysem, Cahiliye döneminde de putlardan nefret eder, her seferde onlara olan hoşnutsuzluğunu dile getirirdi. Kendisiyle birlikte Esad b. Zürare de tevhid-i İlahiyi dile getirirdi. Her ikisi de Mekkede Ensardan ilk Müslüman olanlardan idi. Böylelikle, Mekkede, Resulallaha inanan ilk sekiz kişilik Ensar grubundan sayılmış oldu. Bu sekiz kişilik grup, kendi, kavimlerinden önce Müslüman olmuşlardı. Ebül-Heysem ayrıca, Mekkede ilk defa Resulallah ile temasa geçerek, kendi kavminden önce Müslüman oldukları ve bu şekilde Medineye dönerek İslamı yaymaya çalıştıkları rivayet edilen altı kişilik Ensar grubundan da sayılmıştır. Muhammed b. Ömer dedi ki: Bize göre, Ensardan olan bu altı kişinin Resulallah ile ilk defa görüşüp de Resulallahın kendilerini İslama davet etmesi üzerine Müslüman oldukları rivayeti, en sağlam görüştür. Ebül-Heysem, Akabede Resulallaha biat eden yetmiş kişi arasında yer almış, ilk biatte yer alan on iki kişilik heyetin de liderlerinden idi. Bu konuda bütün raviler ittifak etmişlerdir. Resulallah , Ebül-Heysem b. et-Teyyihan ile Osman b. Mazunu kardeş ilan etmiştir. Ebül-Heysem, Resulallah ile beraber Bedir, Uhud, Hendek ve diğer tüm gazvelere katılmıştır. Resulallah onu, Abdullah b. Revahanın Mutede şehit olmasından sonra, Haybere hurma ürünüyle ilgili, ölçü memuru olarak görevlendirmiş, kendisi de, Hayberlilerin hurma ağaçlarındaki ürünlerinin, miktarını tahmini olarak belirleyip onların vergisini almıştır. Bize Muhammed b. Ömer haber verdi; dedi ki: Bize İbn Cüreyc haber verdi. O Abdülkerim b. Ebül- Muharıktan, o da Muhammed b. Yahya b. Hibbandan şöyle dediğini rivayet etti: Ebül-Heysem b. et-Teyyihan, Resulallah döneminde, ağaç üzerindeki hurmalara değer biçmekle görevlendirilmişti. Resulallah vefat edince, Ebu Bekir kendisini aynı göreve göndermek istedi; ancak kabul etmedi. Bunun üzerine Ebu Bekir, “Ama sen bu görevi Resulallah için yapmıştın!” dedi. Ebül-Heysem de, “Bu görevi yapıp döndüm, Resulallah da benim için Allaha duada bulundu.” dedi. Ravi dedi ki: “O, böyle söyleyince, Ebu Bekir de ondan vazgeçti.” Bize Muhammed b. Ömer anlattı; dedi ki: Bize Sad b. Raşid haber verdi. O da Salih b. Keysandan şöyle dediğini rivayet etti: Ebül-Heysem b. et-Teyyihan, Ömer b. el-Hattab döneminde vefat etti. Bize Muhammed b. Ömer haber verdi; dedi ki: Bize İbrahim b. İsmail b. Ebu Habibe haber verdi: dedi ki: Ben, “Ehlüd-Dar” yaşlılarından, yani Abdüleşheloğullarından şöyle dediklerini duydum: Ebül-Heysem b. et-Teyyihan, Medinede, Hicretin 20. yılında vefat etmiştir. Muhammed b. Ömer dedi ki: “Bu rivayet bize göre, “Ebül-Heysem, Ali b. Ebu Talibin yanında, Sıffin savaşına katılıp, orada öldürüldü.” şeklindeki rivayetten daha sağlamdır.” [Ravi] dedi ki: “Ben, bizden önceki ilim ehlinden hiçbirinin böyle bildiğini ve bu şekilde ispatladığını da görmedim. Allah ise daha iyi bilendir.”