[Fatıma] bt. Kays. ed-Dahhak b. Kays b. Halid el-Ekber [büyük olanı] b. Vehb b. Salebe b. Vaile b. Amr b. Şeyban b. Muharib b. Fihrin kız kardeşidir. Annesi Ümeyme bt. Rebia b. Hizyem b. amir b. Mebzul b. el-Ahmer b. el-Haris b. Abdümenat b. Kinanedir. Fatıma bt. Kays, Ebu Amr b. Hafs b. el-Muğire b. Abdullah b. Ömer b. Mahzum ile evli idi. Ebu Amr onu boşayınca, Muaviye b. Ebu Süfyan b. Harb ile Ebu Cehm b. Huzeyfe b. Ganim el-Adevi ona evlilik teklifinde bulundu. Fatıma durumu Resulallaha bildirince şöyle buyurdu: “Muaviyeye gelince o, (cimriliği sebebiyle sana verecek) malı olmayan avare biridir. Ebu Cehm ise sopasını boynundan indirmez. Bana kalırsa sen Üsame b. Zeyd ile evlen.” Bunun üzerine Üsame ile evlendi. Fatıma dedi ki: Üsame ile evliliğimden dolayı gıpta edilir oldum. Bize Man b. İsa haber verdi. O Malik b. Enesten, o el- Esved b. Süfyanın mevlası Abdullah b. Yezidden, o Ebu Seleme b. Abdurrahmandan, o da Fatıma bt. Kaystan şöyle rivayet etti: Ebu Amr b. Hafs, Fatımayı onun gıyabında mutlak olarak [yani üç talakla] boşadı. Ona da vekili vasıtasıyla bir miktar arpa gönderdi. Fatıma buna kızdı. Vekil, “Allaha yemin olsun ki, senin bizim üzerimizde bir hakkın yok!” dedi. Fatıma Resulallaha geldi. Peygamber de, “Senin onun üzerinde bir nafaka hakkın yoktur.” dedi ve ona Ümmü Şerikin evinde iddet beklemesini emretti. Sonra, “Bu kadının yanına Sahabilerim gelip giderler. İyisi mi sen görme özürlü olan İbn Ümmü Mektumun evinde iddet bekle. Çünkü bazen elbiseni çıkarman gerekebilir [böylesi daha uygundur]. İddetin bitince de bana haber ver.” buyurdu. Fatıma dedi ki: İddetim bitince, Muaviye b. Ebu Süfyan ile Ebu Cehm b. Huzeyfenin bana evlilik teklif ettiklerini Resulallaha haber verdim. Peygamber şöyle buyurdu: “Ebu Cehme gelince o, sopasını boynundan indirmez. Muaviye ise malı olmayan fakir biridir. İyisi mi sen Üsame ile evlen.” Ben bu teklifi hoş karşılamadım. Ancak tekrar, “Üsame ile evlen!” buyurunca onunla evlendim. Allah bu evliliği hayırlı kıldı ve ben bundan dolayı gıpta edilir oldum. Bize Ubeydullah b. Musa haber verdi; dedi ki: Bize Musa b. Ubeyde anlattı. O da Yakup b. Zeyd ve Abdullah b. Ubeydeden şöyle rivayet etti: ed-Dahhak b. Kaysın kız kardeşi Fatıma bt. Kays, Ebu Amr b. Hafs ile evli idi. Ebu Amr onu mutlak olarak [yani üç talakla] boşadı. Bunun üzerine Fatıma, Ebu Amrın vekili Ayyaş b. Ebu Rebiayı nafaka istemek üzere Ebu Amra gönderdi. Bize Abdullah b. İdris haber verdi; dedi ki: Bize Muhammed b. Amr anlattı. O da Ebu Selemeden şöyle dediğini rivayet etti: Fatıma bt. Kays yanıma gelip dedi ki: Resulallaha gidip ev ve nafaka istediğimi söyledim. Şöyle buyurdu: “Ya Fatıma! Ev ve nafaka, koca eşine döndüğü zaman [rici talak için] geçerlidir. Sen Ümmü Şerikin evine git, ortalıkta kalma.” Sonra, “Ümmü Şerikin yanına muhacirlerden olan kardeşleri gelip giderler, iyisi mi sen İbn Ümmü Mektumun yanında kal. Çünkü o görme özürlü biridir.” Fatımanın iddet süresi bitince; Muaviye, Ebu Cehm ve Üsame ona evlilik teklifinde bulundular. Peygamber şöyle buyurdu: “Muaviyeye gelince o, malı olmayan fakir biridir. Ebu Cehm ise sopasını boynundan indirmez. Üsameyi düşünmez misin?” Ebu Seleme devamla dedi ki: Sanki Fatımanın ailesi bu teklifi hoş karşılamadılar. Ancak Fatıma, “Resulallahın söylediğinden başkasıyla evlenmem” dedi. Bize Yala b. Ubeyd haber verdi; dedi ki: Bana Muhammed b. Amr anlattı. O Ebu Selemeden, o da Fatıma bt. Kaystan şöyle dediğini rivayet etti: Ben, Beni Mahzumdan bir adamla evli idim. Beni mutlak olarak [yani üç talakla] boşadı. Yakınlarına, nafaka istediğime dair haber gönderdim. Onlar, “Senin bizde nafaka hakkın yoktur.” dediler. [Ravi], bundan sonrasını yukarıda geçen Abdullah b. İdrisin rivayetine benzer şekilde nakletti. Ancak bu rivayette [yani Yala b. Ubeyd rivayetinde] Resulallahın ifadesi şöyledir: “Ümmü Şerikin yanına ilk muhacirlerden olan kardeşleri girmektedir.” İbn Ümmü Mektum hakkında ise şöyle demiştir: “O, gözlerini kaybetmiş bir kimsedir. Bazı kıyafetlerini çıkardığında bir şey görmez.” [Ravi] bu rivayette Fatımaya evlilik teklifinde bulunanlar arasında Üsamenin ismini zikretmemiştir. Bunun yerine rivayette Peygamberin, “Üsameyi düşünmez misin?” ifadesi yer almıştır. [Yala b. Ubeyd], rivayetin sonunda, “Fatıma, Üsame ile evlendi.” ifadesini zikretmiştir. Bize el-Fadl b. Dükeyn haber verdi; dedi ki: Bize Said b. Zeyd el-Ahmesi anlattı; dedi ki: Bize eş-Şabi anlattı; dedi ki: Bana Fatıma bt. Kaysın anlattığına göre o, Beni Mahzumdan Fülan b. el-Muğire veya el-Muğire b. Fülan ile evli idi. Eşi, Yemene yaptığı bir savaş yolculuğunda Fatımaya, onu boşadığına dair haber gönderdi. Bunun üzerine Fatıma, eşinin yakınlarından nafaka ve kalacak ev talebinde bulundu. Ancak onlar kabul etmeyip, “O, bize bu konuda herhangi bir şey söylememiştir.” dediler. Fatıma dedi ki: Resulallahın yanına gittim ve “Ben, Halidoğullarının kızıyım. Eşim beni boşadığına dair haber gönderdi. Onun yakınlarından nafaka ve kalacak ev istedim, kabul etmediler.” Adamın yakınları [Resulallaha gelip], “Ya Resulallah! Eşi, üç boşama hakkını kullandığına dair ona haber göndermiştir.” dediler. [Ravi] dedi ki: Bunun üzerine Resulallah şöyle buyurdu: “Kadın için nafaka ve ev [hakkı], eşi ona döndüğü zaman [rici talak için] geçerlidir.” Bize Yezid b. Harun haber verdi; dedi ki: Bize Muhammed b. Amr haber verdi. O Ebu Selemeden, o da Fatıma bt. Kaystan rivayet etti. Fatıma Ebu Selemeye anlattığına ve ondan yazılı olarak kaydettiklerine göre: Kendisi [Fatıma], Beni Mahzumdan Kureyşli bir adam ile evli idi. Adam onu mutlak olarak [yani üç talakla] boşadı. Fatımanın anlatmasına göre, iddet süresi bitince, Muaviye ve Ebu Cehm ona evlenme teklifinde bulundu. O da durumu Resulallaha bildirdi. Resulallah şöyle buyurdu: “Muaviyeye gelince o, malı olmayan biridir. Ebu Cehm ise ailesinden sopayı eksiltmez. Üsame b. Zeydi düşünmez misin?” Sanki Fatımanın ailesi bunu hoş karşılamadılar. Ancak Fatıma şöyle dedi: “Resulallahın söylediği kimseden başkasıyla evlenmem.” Bunun üzerine Üsame b. Zeyd ile evlendi. Bize Yezid b. Harun haber verdi; dedi ki: Bize Zekeriyya haber verdi. O amirden, o da Fatıma bt. Kaystan şöyle dediğini rivayet etti: Eşim beni üç talakla boşadı. Resulallah, iddetimi İbn Ümmü Mektumun yanında geçirmemi emretti, fakat benim için nafakaya hükmetmedi. Bize Yala b. Ubeyd haber verdi; dedi ki: Bize Muhammed b. Amr anlattı; dedi ki: Bana Muhammed b. İbrahimin anlattığına göre Ayşe şöyle dedi: Ya Fatıma! Allahtan kork. Bunun hangi olayla ilgili olduğunu biliyorsun.