4546- Bana Amruh-Nakıd rivayet etti.
Dedi ki: Bize Yakup b. İbrahim b. Sad rivayet etti.
Dedi ki: Bana babam, Salihden rivayet etti.
Bize Abd b. Humeyd de rivayet etti.
Dedi ki: Bize Abdurrazzak haber verdi.
Dedi ki: Bize Mamer haber verdi. Bu ravilerin ikisi de Zühriden, o da Ubeydullahdan, o da Ebu Hüreyre ile Zeyd b. Halid El-Cüheniden, onlar da Peygamberden Malikin hadisi gibi rivayette bulunmuşlardır. Her ikisinin hadisinde şek, cariyenin üçüncüde mi yoksa dördüncüde mi satılacağı hususundadır.
Bu rivayetleri Buhari «Büyü» ve «Muharibin» bahislerinde; Ebu Davud ile İbn Mace «Hudud»da; Nesai «Recm» bahsinde muhtelif ravilerden tahric etmişlerdir.
Zina ya itirafla yahut görerek şehadet etmekle sübut bulur. Bazıları şeri cezalarda hakimin —kendisi biliyorsa— hüküm verebileceğini söylemişlerdir.
Başa kakmak, cariyenin aybını yüzüne vurarak onun bütün kusurlarını sayıp dökmekle olur. Bu da ona sözle eziyyet olacağı için menedilmistir. Hattabiye göre hadisten murad: Sadece suçunu başına kakmakla iktifa etmeyip dayak da vurmaktır.
Kıldan yapma bir ip mukabilinde bile olsa satılmasının tavsiye buyurulması zaniye cariyeyi elden çıkarmaya mübalega sureti ile teşvik içindir. Yani ne kadar az paraya satılırsa satılsın, elden çıkarıp ondan uzaklaşmaya çalışmalıdır. Zira zina cariye hakkında büyük bir kusurdur. Köle hakkında ise Hanefilere göre adet edinmemek şartı ile kusur sayılmaz. İmam Malik (rahimehüllah) zinayı cariye ve kölenin her ikisi hakkında da kusur saymıştır. İmam Ahmedle, İshakın ve Ebu Sevrin mezhepleri de budur. İmam Şafiiye göre fiyatı düşüren her şey kusurdur.
Burada şöyle bir sual hatıra gelebilir: Madem ki zina eden cariyeyi satarak elden çıkarmak, ondan uzaklaşmak lazımdır; o halde Peygamber onun satılmasını neden emir buyurmuştur. Satın alan Müslümanın da ondan arınması gerekmez mi?
Cevap: İkinci sahibinin heybeti ile yahut iyilikle onu yola getirmesi memuldür. İhtimal onu evlendirir de cariye bu suretle namuslanır. Yahut bizzat onu iffet sahibi yapmaya çalışır.
Görülüyor ki, İbn Şihab (Zühri) cariyenin üçüncü zinadan mı yoksa dördüncüden mi sonra satılacağında tereddüt etmiştir. Fakat Ebu Said-i Makburi üçüncüde satılacağını katiyetle söylemiştir.